, , , ,

3 misverstanden over mannen & miskramen (en hoe je ze doorbreekt)

Sinds 2011 begeleid ik vrouwen en koppels na hun miskraam of abortus. Ik heb al veel misvattingen voorbij zien komen over mannen en miskramen.

Dit zijn de 3 meest voorkomende misverstanden over mannen:

  1. Mannen hebben minder verdriet van een miskraam. Zij denkt: ‘Het doet hem niks, want hij begint er nooit over.’ Hij begint er inderdaad niet over, want hij is bang voor wat hij oprakelt. Letterlijk: ‘Dan gaat ze weer huilen.’
  2. Mannen stappen er sneller overheen. Het lijkt misschien dat mannen er sneller overheen stappen. Rouwen is een afwisseling van actie en verdriet. Mannen zijn vaak beter in het weer oppakken van activiteiten. Ze gaan bijvoorbeeld eerder weer werken of sporten. Terwijl vrouwen over het algemeen meer tijd geven aan het voelen van het verdriet. De afwisseling is voor beiden nodig.
  3. Voor mannen is een miskraam minder erg. Dat denken mannen zelf ook nogal eens. Dat het voor hun vrouw sowieso veel erger is. Dat zou kunnen, maar dat betekent niet dat er geen plek is voor hun eigen verdriet. Mannen houden zich vaak sterk. Daarmee ontzeggen ze zichzelf ook steun. Steun van hun partner, van familie of vrienden bijvoorbeeld. Maar ook steun van de verloskundige of een coach.

Dit zijn dus de 3 meest voorkomende misverstanden over mannen & miskramen. Misverstanden die voor grote problemen kunnen zorgen voor de man, voor zijn partner en voor hun relatie.

Maar zo hoeft het niet te gaan.

 

Wat kun je doen om deze misverstanden te doorbreken? 4 tips

Wil je meer kunnen betekenen voor mannen en/of vrouwen? Doe dan mee aan deze unieke opleiding tot miskraamcoach. In de opleiding leer je het 5-stappenprogramma om vrouwen én mannen goed te helpen na verlies in de zwangerschap. Je bent heel welkom om erover met me in gesprek te gaan, dan kun je binnenkort al starten.

Zoek je hulp om als man, vrouw of koppel met je miskraam om te gaan? Vind hier een gecertificeerde miskraamcoach bij jou in de buurt. Je bent welkom, met alles wat er is.

 

© Miriam van Kreij

 

 

 

door
, ,

5 redenen waarom werkgevers steeds vaker investeren in miskraambegeleiding

Dat een vrouw vlot herstelt van haar miskraam, is belangrijk voor haar, maar ook voor haar werkgever. Daarom investeren werkgevers steeds vaker in specifieke begeleiding na dit verlies in de zwangerschap. (En soms betaalt de werkgever van de man voor deze gerichte hulp, heel goed!)
In dit blog lees je 5 redenen waarom werkgevers steeds vaker investeren in de gerichte en bewezen begeleiding door Miskraambegeleiding Nederland. Of door coaches die zijn opgeleid door Miskraambegeleiding Nederland.
  • Miskraambegeleiding Nederland is dé plek voor vrouwen en koppels om hun ervaringen rond het verlies van hun kindje in de zwangerschap te verwerken. Dit vraagt namelijk specifieke expertise, die niet bij algemene coach- of psychologie-opleidingen onderwezen wordt.
  • Miriam van Kreij is een ervaren trainer/coach. Ze begeleidt al jaren vrouwen en mannen in dit thema, die daardoor weer beter gaan functioneren, thuis én in hun werk.
  • De krachtige aanpak van Miskraambegeleiding Nederland heeft zich ruim bewezen in de praktijk. De praktische resultaten zorgen ervoor dat mensen de toekomst na hun verlies weer met energie en vertrouwen tegemoet kunnen gaan. Ook goed voor hun werkgever dus. Loyale medewerkers die weer duurzaam inzetbaar zijn, zijn goud waard voor hun organisatie.
  • Miriam van Kreij is de expert op dit thema. Ook de coaches die door haar zijn opgeleid, weten waar ze het over hebben. Dat maakt dat vrouwen en hun partner snel en goed geholpen kunnen worden. Dit is effectiever en goedkoper dan maandenlang sessies bij een algemene coach of psycholoog. En de investering is zeker veel lager dan de kosten van weken of zelfs maanden ziek thuis zitten!
  • Tot slot, werkgevers weten dat het waardevol is dat hun werknemer op korte termijn begeleiding kan krijgen, waar ze bovendien zelf achter kan staan. Dat maakt dat het rendement groter is, waardoor deze coaching heel effectief is om weer gauw goed aan het werk te kunnen gaan.

Hier vind je een goed opgeleide miskraamcoach in je regio. 

Waar leer je hoe je ouders goed helpt na verlies in de zwangerschap? Dat leer je in de unieke opleiding ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden in je coachpraktijk’. Dé specialistische opleiding waarin je kort en krachtig leert hoe je ouders echt helpt om met hun prille verlies om te gaan. Ook superwaardevol om je werk als verloskundige te verbreden en verdiepen!

De coaches die ik heb opgeleid zijn heel bevlogen aan de slag gegaan hiermee. Fijn, want zo is voor steeds meer vrouwen en koppels in hun regio goede hulp bereikbaar, heel belangrijk juist rond zo’n kwetsbaar thema.

© Miriam van Kreij – 2019

door
,

Het geheime leed waardoor je coaching niet effectief is

Bij de helft van de mensen speelt het prille verlies van een kind. En maar een enkele coach heeft er oog voor.

 

Is dat erg? Ja, want dit onverwerkte verlies kan enorme impact hebben bijvoorbeeld op de relatie, de gezondheid en het werkplezier. Als je dat niet weet als coach, dan kun je de plank volledig misslaan. Dan blijf je bijvoorbeeld maar zoeken naar manieren die wél werken. Of je gaat pushen op acties die je cliënt moet nemen. Dat gaat niet werken. Zo gaat je cliënt nooit het resultaat bereiken waarvoor hij of zij bij jou komt.

 

In zo’n situatie kan het zomaar zijn, dat op onbewust niveau het verlies van een kind in de zwangerschap speelt. Bij je cliënt of in de generatie vóór hem of haar. Maar goed, als je dat niet weet, dan kun je er ook niks mee. En als je wél weet dat er een miskraam of abortus was, maar als je niet weet wat je dan kunt doen, begin je ook niet veel.

 

Als dat zo doorgaat, kun je ontmoedigd raken. Na een paar van zulke ervaringen kun je zelfs denken dat je geen goede coach bent. Of misschien overweeg je te gaan stoppen met je praktijk? Geen aanlokkelijk vooruitzicht. En waarschijnlijk niet nodig.

 

Er is namelijk een oplossing: zorg dat je weet óf het thema speelt en weet wat je dan kunt doen om je cliënt echt te helpen.

  • Als je ontdekt of een miskraam mogelijk impact heeft op het resultaat dat je cliënt bij jou wil bereiken, dan ontmantel je iets wat anders een enorme blokkade kan zijn.
  • Door respectvol om te gaan met dit thema win je meer vertrouwen van je cliënt. Jullie bereiken sneller grotere resultaten, die je anders nooit had kunnen bereiken.
  • Als je je cliënten hierin kunt begeleiden, op een bewezen effectieve manier, die je gemakkelijk kunt integreren in jouw manier van werken, dan hoef je ze niet door te verwijzen. Dat verstevigt de band die je met je cliënten hebt.
  • Het geeft je bovendien zelfvertrouwen, als je deze thematiek ook aankunt als coach.

 

Een voorbeeld: Marieke werkt als rouw- en verliescoach. Maar ze wist niet goed wat ze kon doen bij miskramen of abortus. Dat verlies is vaak minder tastbaar, waardoor haar ‘gewone’ rouwaanpak niet aansloeg. Nu ze ook is opgeleid tot miskraambegeleider, weet ze hoe ze haar cliënten ook met dit prille verlies goed kan helpen. Dat maakt haar als coach completer.

 

Wat kun jij doen? 3 suggesties

  1. Vraag in je intake of anamnese naar de zwangerschappen van (de partner van) je cliënt. Én vraag naar de zwangerschappen van de moeder van je cliënt.
  2. Weet wat je kunt doen als er inderdaad een doodgeboren kindje, een miskraam of een abortus is. Want, begeleid je je cliënten met vertrouwen, ook op dit thema? Dan behalen ze ook gemakkelijker grotere resultaten op de andere vlakken waarop je ze helpt.
  3. Onderzoek hoe dit voor jou speelt. In je gezin van nu of in je gezin van herkomst. Als coach kun je je cliënten immers maar begeleiden, tot het punt dat je zelf hebt uitgezocht…

 

Kortom, de helft van de mensen ervaart bewust of onbewust de impact van het verlies van een kind in de zwangerschap. Als coach moet je je daarvan bewust zijn, zodat je de best mogelijke interventies kunt doen. Dan stroomt het weer, in je begeleiding en in het leven!

 

Wil je leren hoe je dat doet? Je bent heel welkom bij de gecertificeerde opleiding voor coaches van Miskraambegeleiding Nederland. Komende maand kun je al starten! Bel of mail me om te bespreken of deze opleiding passend is voor jou nu.

 

© Miriam van Kreij – 2019

door
, ,

Het grote gevaar van lotgenotencontact

Je hoort het vaker. Lotgenotencontact kan heel waardevol zijn na verlies. Tuurlijk. Maar er is ook een groot gevaar. Zeker als het gaat om lotgenotencontact na het verlies van een kindje in de zwangerschap. Lees gauw verder!

Wil je dat gevaar pareren? Leren hoe je lotgenoten echt goed begeleidt? Doe dan mee aan de opleiding ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden in je coachpraktijk’. Binnenkort kun je al starten. Er is veel belangstelling voor deze unieke opleiding, dus reageer snel om zeker te zijn van je plek.

Welke vormen van lotgenotencontact zijn er?
Welke initiatieven zie ik om me heen ontstaan?

  • Vaak is praten een belangrijk onderdeel van het contact. Uitwisselen van persoonlijke ervaringen. Bijvoorbeeld in een ontspannen setting in een rustig café op zondagmiddag. Een facebookgroep als Miskraam Mama’s biedt hiervoor online een podium (met goed beheer!).
  • Soms wordt het lotgenotencontact aangevuld met schrijfopdrachten. Schrijf allemaal een brief aan je ongeboren kind, bijvoorbeeld.
  • Sommigen gaan de deelnemers iets creatiefs doen. Iets maken, vormgeven, letterlijk in de wereld zetten.

Wat is het grote gevaar van lotgenotencontact?
Deze vormen van lotgenotencontact kunnen heel waardevol zijn. Maar let op! Goede regie is cruciaal. Anders kan de groepsdynamiek onwenselijke bijeffecten geven. Sommige deelnemers kunnen ondergesneeuwd raken in de verhalen van anderen.

Deelnemers kunnen elkaar onbedoeld verder de put in praten, terwijl ze juist kwamen voor verlichting. Een ander gevaar van lotgenotencontact is dat leedconcurrentie op de loer ligt. Daar is echt niemand bij gebaat!

Degene die de groep leidt, moet zich daar terdege van bewust zijn. Bovendien moet ze écht weten wat ze doet in het contact met lotgenoten. Het gevaar van lotgenotencontact is dat mensen daarna juist verder van huis zijn. Dat is natuurlijk niet de intentie, maar dat kan wél gebeuren.

Stap niet in die valkuil!
Al ruim 20 jaar heb ik ervaring als trainer van groepen. Sinds 2011 heb ik vele groepen moeders begeleid om met het verlies van hun kindje in de zwangerschap om te gaan. Lotgenotencontact dus. Daarin heb ik wijze lessen opgedaan, die ik graag met je deel. Dus…

Hoe kun je lotgenotencontact veilig begeleiden?
Wil je leren hoe je vrouwen met een miskraam echt goed begeleidt als coach? Op een manier die zich bewezen heeft in de praktijk? Doe dan mee aan de opleiding voor begeleiders. Binnenkort kun je starten.

Dan leer je bijvoorbeeld hoe je individueel of in groepen kunt werken met oefeningen die zich ruim hebben bewezen in vele situaties. Je leert ook waar je op moet letten in het werken met groepen, zoals lotgenotencontact. Je ontdekt wat je als coach in de wereld wilt zetten en je leert hoe je dat doet. Op een manier die voor ouders veilig, aansprekend en echt helpend is. En je krijgt alles in handen om een succesvolle praktijk als miskraambegeleider te hebben.

Schrijf je nu in voor de opleiding
Je bent heel welkom om mee te doen aan deze unieke opleiding! Wil je meer weten? Of eerst overleggen of het aansluit bij jouw ervaringen? Bel of mail me dan gerust. Graag tot kijk!

© Miriam van Kreij – 2018

door
, ,

Wat kun je doen vanuit je persoonlijke ervaring? 12 suggesties.

Geregeld krijg ik vragen van ouders, die uit eigen ervaring weten hoeveel impact een miskraam kan hebben. Een moeder aan de telefoon laatst: “Ik wil graag iets betekenen voor anderen. Wat kan ik doen?” En een andere moeder: “Ik vind dat er meer aandacht voor mag zijn. Ik hoor graag wat ik kan betekenen.”

Waarom willen moeders graag iets betekenen voor anderen? Vaak omdat ze het zelf gemist hebben. En er is inderdaad nog genoeg te doen, om te zorgen dat er meer ruimte komt voor de impact van het verlies van een kindje in de zwangerschap.

En omdat ik de vraag vaker krijg, deel ik mijn suggesties ook graag met jullie. Hieronder lees je 12 suggesties. 12 dingen die je kunt doen als je ook vanuit je eigen ervaring iets wilt betekenen voor andere ouders die hun kindje verliezen in de zwangerschap. Zit er iets voor je bij?

 

  1. Kijk wat je kunt doen vanuit je vak. Werk je op een school? Kijk of miskramen ook genoemd kunnen worden bijvoorbeeld in de lessen die over voortplanting gaan. Werk je bij een tijdschrift of radioprogramma? Fijn als er in een artikel of uitzending ruimte kan zijn voor verlies in de (prille) zwangerschap.
  2. Vertel je kinderen erover. Dat is uiteraard persoonlijk van belang, maar het gaat ook verder. Het zou toch mooi zijn als er een generatie opgroeit die mogelijk minder verborgen verdriet hoeft te voelen rond miskramen. Vind je het spannend om het je kinderen te vertellen? Juist dan is het van belang. Hier vind je een handig 5-stappenplan dat je helpt om dit op een zorgvuldige manier te doen.
  3. Werk je bij een bedrijf of organisatie? Vertel de mensen van personeelszaken of HR over de impact die een miskraam kan hebben. Misschien wil je je via HR als gesprekspartner aanbieden, als collega’s ervaren dat de impact van een miskraam groot kan zijn? Het kan ook heel waardevol zijn dat ze bij HR weten dat er gerichte effectieve hulp is via miskraambegeleiding.nl. Steeds vaker betalen werkgevers deze begeleiding voor werknemers.
  4. Vertel je huisarts, je verloskundige, je gynaecoloog over de impact die de miskramen op jou hadden. Ook nadat je bij hen in behandeling was. Of geef ze het boek voor zorgprofessionals ‘Begeleiding van vrouwen met een miskraam’ met veel ervaringsverhalen en praktische suggesties. Of geef ze het boek voor ouders ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’ zodat ze het eventueel andere ouders kunnen aanraden. Wil je een stap verder gaan: geef dan feedback op hoe jij de begeleiding hebt ervaren. Wat heb je gewaardeerd? En misschien heb je suggesties over wat er beter kan? Een verbetering op een detail kan een groot verschil maken voor de vrouwen die na jou komen.
  5. Deel je verhaal met een groter publiek. Er zijn blogs waar ouders vertellen over het verlies van hun kindje(s) in de zwangerschap. Soms krijg ik de vraag van journalisten of ik ouders ken die hun verhaal willen delen. Zou je dat willen? Mail me dan, dan zet ik je op mijn lijstje!
  6. Is er bij jou in de buurt al een gedenkplek voor ongeboren kinderen? Bijvoorbeeld een vlindermonument op een begraafplaats? Wil je het me dan mailen? Dan zet ik het erbij op mijn overzicht van gedenkplekken voor ongeboren kinderen. En is zo’n gedenkplek er nog niet? Dan kun je misschien in contact gaan met een begraafplaats, kunstenaar en/of rouwbegeleider om te onderzoeken of je zoiets kunt gaan organiseren?
  7. Meld je aan als vrijwilliger voor de bijeenkomst van Wereldlichtjesdag bij jou in de buurt. Op de 2e zondag van december worden wereldwijd overleden kinderen herdacht. Wereldlichtjesdag is ook voor kindjes die al in de baarmoeder overleden. En wordt er in jouw buurt nog niets georganiseerd? Overweeg dan om het zelf op te zetten. Een paar jaar geleden heb ik hier in Leidsche Rijn, Utrecht, voor het eerst een bijeenkomst voor Wereldlichtjesdag georganiseerd samen met o.a. een rouwtherapeut en uitvaartonderneemsters. Veel werk, maar prachtig om te mogen doen.
  8. Wil je er je werk van maken? Of je werk hiermee uitbreiden? Om ouders te begeleiden die één of meer miskramen meemaakten? Goed idee. Dan is de opleiding ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden in je coachpraktijk’ misschien interessant voor je?
  9. Zit je op Facebook, Twitter of LinkedIn? Deel gerust mijn posts op social media. Of maak je eigen posts, natuurlijk. In dit artikel vind je 10 suggesties over wat je zoal kunt posten.
  10. Je weet misschien dat je vriendin, schoonzus, nicht of buurvrouw ooit een miskraam had. Vraag haar ook na maanden of jaren nog eens: ‘Hoe is het nu voor je?’ of ‘Hoe kijk je terug op je ervaring?’.
  11. Hoor je mensen tegen iemand met een miskraam zeggen: ‘Ach, je bent nog jong!’ of ‘Het is misschien beter zo’? Kijk dan wat jij kunt doen om ook aandacht te geven aan de emotionele impact die een miskraam kan hebben. Misschien door te zeggen ‘Hoe jong je ook bent, de impact kan groot zijn. Hoe is dat voor jou?’ of ‘Ook al snapt je verstand dat de natuur ingrijpt, je gevoel kan heel anders zijn. Herken je dat?’
  12. Deel informatie, ook in praktische zin. Een vrouw die ik persoonlijk begeleidde, gaf het boek ‘Begeleiding van vrouwen met een miskraam’ aan haar moeder. En haar moeder liet weten: “Nu begrijp ik beter waar je doorheen gaat”. Zoiets helpt dus echt. Een verloskundige gaf het boek ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’ aan een vriendin die het lastig vond om van haar nieuwe zwangerschap te genieten. Het invullen van het boek heeft haar enorm geholpen! Wie komt er nu in jou op? Voor wie in jouw omgeving zou één van de boeken interessant zijn?

Ik ben benieuwd wat jou in deze lijst met name aanspreekt? En wat kunnen ouders nog meer doen, om andere ouders tot steun te zijn? Ik hoor je suggesties heel graag, dan kan ik deze lijst uitbreiden.

En merk je dat je eerst aandacht mag hebben voor jouw persoonlijke verlies, voordat je ermee naar buiten kunt gaan? Dan ben je heel welkom voor persoonlijke begeleiding. Bij mij of bij één van de coaches die ik intussen heb opgeleid. Of kijk hier voor begeleiding bij mij, dan gaan we gauw in gesprek.

© Miriam van Kreij – 2018

door
, , ,

5 redenen waarom het handig is dat ze juist tijdens haar nieuwe zwangerschap de ervaringen van haar miskramen heelt

Stel, een moeder is opnieuw zwanger. Ze wil blij zijn met de zwangerschap en met het kindje in haar buik, maar ze merkt dat ze last heeft van zorgen en angsten, omdat ze eerder een kindje is verloren bij een miskraam. Dan is dát het moment om hulp te zoeken om die eerdere ervaringen te verwerken, te helen. Ze hoeft er niet mee te wachten. Het kan heel goed tijdens deze zwangerschap!

5 redenen hiervoor:

1. Het is belangrijk dat je de zwangere met zorgen serieus neemt. Dat je haar gevoelens serieus neemt. Als ze last heeft van het verlies van haar kindje in een eerdere zwangerschap, dan mag ze het helen. Ze hoeft niet rond te blijven lopen met het verdriet of de zwaarte. Het leven mag lichter worden en dat kan ook als ze de juiste hulp krijgt.

Maar hoe doe je dat, omgaan met het verlies van je prille kindje? Hoe heel je die ervaring? Dat staat niet in de babytijdschriften, dat leren we ook niet op school. Het is geen schande om er hulp bij te vragen. Dus fijn als ze het aan jou vraagt. Juist bij jou als coach of verloskundige kan ze de informatie krijgen die ze nodig heeft. Omdat jij haar kunt doorverwijzen naar gespecialiseerde hulp bijvoorbeeld. Dit is namelijk geen thema om mee aan te rommelen.

2. Als de moeder aandacht heeft voor haar verlies, als ze het verlies van haar kindjes op de goede manier plek kan geven in haar leven, geeft dat meer vertrouwen. Vertrouwen in zichzelf, vertrouwen in haar lijf, vertrouwen in de bevalling en geboorte. En vertrouwen in de toekomst die ze tegemoet gaat. Kortom, het doet haar zwangerschap goed, als eerdere ervaringen niet langer in de weg staan.

3. Het is fijn voor het nieuwe kindje, dat de moeder haar verdriet om het verlies van de eerdere kindjes aangaat. Dat maakt het nieuwe kind vrijer om zijn of haar eigen leven te leven. Een uitspraak die ik daarbij vaak aanhaal (vrij naar Else-Marie van den Eerenbeemt): “Als ouders de stenen oprapen op hun pad, dan hoeven hun kinderen er niet over te struikelen.”

Verder ken ik veel voorbeelden waarin het verwerken van het eerdere verlies positief bijdraagt aan de hechting tussen de moeder en het nieuwe kindje in haar buik.

Een moeder hierover: “Zo blij dat ik deze stap heb gezet! Het doet het kindje in mijn buik ook recht, dat ik alle aandacht bij haar heb. Voorheen was ik grotendeels in beslag genomen door het verdriet om de verloren kindjes. Nu kan ik zelfs met vreugde uitkijken naar de geboorte van dit nieuwe kindje.”

4. Wetenschappelijk onderzoek laat bovendien zien dat een nieuwe zwangerschap het eerdere verdriet niet heelt. Wat vaak wel gedacht werd… De nieuwe zwangerschap geeft natuurlijk wel afleiding, maar dat betekent dus uitstel, geen afstel. Het leven zal dan op een later moment vragen om te rouwen om het verlies.

5. Tot slot een heel praktische reden om juist in de zwangerschap hiermee aan de slag te gaan en er niet mee te wachten. Want als de baby er straks is, heeft de moeder logistiek en emotioneel gezien meestal veel minder ruimte om tijd voor zichzelf te maken. “Juist nu in mijn verlof heb ik er ruimte voor, mijn oudste is vandaag op de crèche, dus ik heb mijn handen vrij.”

Goed, 5 redenen om juist in de nieuwe zwangerschap oog te hebben voor verdriet uit eerdere zwangerschappen. Vraag er dus naar bij de intake of bij latere controle-afspraken. “Hoe kijk je terug op je eerdere zwangerschappen? Hoe heb je het ervaren? Hoe voelt het nu als je eraan terugdenkt?” En vermoed je dat de zwangere die je begeleidt, baat kan hebben bij hulp om om te gaan met het verlies van haar kindje(s)? Voel je vrij om haar door te verwijzen naar mij.

 

De ervaring van een hoogzwangere moeder
Vorige maand begeleidde ik een moeder die net begonnen was aan haar zwangerschapsverlof. Haar oudste kind is een dochter van 4, daarna kreeg ze 3 miskramen. En nu was ze 32 weken in verwachting van haar zoon.

Haar verloskundige had haar doorverwezen, omdat ze nog zoveel last had van haar eerdere miskramen. Dat gaf veel lading aan deze zwangerschap, waardoor ze er niet echt van kon genieten.

Ik heb een dag met haar mogen werken, heel gerichte persoonlijke begeleiding.

De moeder was opgelucht en blij verrast met het resultaat: “Ik duwde het verdriet om de verloren kindjes altijd ver van me af. Maar door de oefeningen die we deden, kan ik nu voelen ik ze dichtbij me hebt. Dat maakt me completer. Het is goed zo. En ik kan de bevalling en geboorte van onze zoon nu met vreugde tegemoet zien.”

 

Wil je leren hoe je ouders deze persoonlijke gerichte begeleiding kunt geven?
Begeleiding die echt verschil maakt voor de ouders én voor de kinderen in het gezin? Doe dan mee aan de opleiding voor coaches & therapeuten: ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden in je coachpraktijk’. Een uniek halfjaar programma, waarin ik je precies leer hoe je dat kunt doen. Als je je nu inschrijft, krijg je de waardevolle extra’s. Het aantal plekken is beperkt en de belangstelling is groot. Dus, bel of mail me gauw als je je plek bij deze opleiding wilt reserveren!

 

Wil je hulp om de ervaring van je miskramen of abortus te verwerken?  Klik hier voor meer info.

 

© Miriam van Kreij – 2018

door
, ,

Is het niet raar dat ze rouwt om haar miskraam?

Rouwdeskundige Manu Keirse schreef het voorwoord bij mijn boek ‘Begeleiding van vrouwen met een miskraam’. Ik ben er heel trots op, dat hij zijn naam heeft willen verbinden aan mijn boek. En dus aan het thema. Dat onderstreept dat rouw passend is als ouders hun kindje in de zwangerschap verliezen.

Rouw is geen ziekte

Manu Keirse is er fel op. Dat het eigenlijk raar is dat we als maatschappij rouw als een ziekte zien. Het is iets wat bij het leven hoort, hoe verdrietig ook. Iemand die rouwt, is niet ziek, hij of zij rouwt. En dat kost energie en tijd. Daar mag dus aandacht en ruimte voor zijn.

Rouw hoort bij verlies, hoe pril ook

Rouwen is dus geen overdreven reactie van iemand die haar kind is verloren in de zwangerschap. Integendeel. Het is juist heel normaal en gezond dat er gerouwd wordt, ook bij verlies in het prille begin van de zwangerschap. Hoe pril dan ook.

Manu Keirse zegt het zo in het voorwoord: “Het verdriet wordt niet bepaald door het aantal weken zwangerschap, niet door het gewicht van het kind, maar door de intensiteit van het verlangen naar het kind.”

Hoe help je haar bij rouw, ook in een nieuwe zwangerschap?

Een voorbeeld dat je vast herkent: als een vrouw na een miskraam opnieuw zwanger is, is ze meestal bezorgder, bang dat het misschien wéér mis gaat. Maar heeft ze dan meteen een angststoornis waarvoor ze naar de psycholoog moet? Nou, nee, niet per se. Deze vrouw zou ook zomaar heel goed geholpen kunnen zijn bij hulp om het verlies van haar kindje te dragen. Mijn opleiding voor coaches en therapeuten gaat precies hierover. Over hoe je vrouwen in je praktijk kunt helpen om dit verlies te verweven in hun leven, zodat ze met vertrouwen de toekomst tegemoet kunnen gaan. Want dat kan echt, op een simpele manier met veel resultaat.

Klinkt dat interessant? Kijk dan hier voor meer informatie over deze unieke opleiding voor coaches. Binnenkort start de nieuwe lichting. Je bent heel welkom! Schrijf je gauw in, dan krijg je ook de waardevolle bonussen!

Rouw is geen ziekte, maar ziekmelden kan helpen

Verloskundigen of echoscopisten die aan ouders hebben moeten vertellen dat het hartje helaas niet meer klopt, raad ik aan om te zeggen: ‘Overweeg om je ziek te melden’. Omdat dat aansluit bij hoe onze maatschappij georganiseerd is. Ziekmelden geeft in elk geval ruimte om het verdriet te voelen. Dat is een belangrijke taak bij de rouwarbeid. En natuurlijk, niet voor iedereen is ziekmelden het beste. Voor sommige vrouwen geeft hun werk nou net de afleiding die ze nodig hebben om met het verdriet om te kunnen gaan. Rouwen blijft persoonlijk.

Wat kun je doen bij uitgestelde rouw?

Soms komt een moeder er pas aan toe om het verdriet van haar miskraam te voelen als haar jongste kind 4 jaar is en naar school gaat. Soms komt er pas ruimte om te rouwen om het kindje dat ze verloren is, als alle kinderen uit huis zijn. Dat noemen ze ook wel uitgestelde rouw. Wanneer dan ook, ook deze moeder is heel welkom voor begeleiding. Bij mij of bij één van de coaches die door mij gecertificeerd zijn.

Wil je je expertise ook verbreden en verdiepen? Zodat je als coach ouders met miskramen goed kunt begeleiden? Kijk dan bij de opleiding ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden in je coachpraktijk’. Je bent welkom!

© Miriam van Kreij – 2018

door
, ,

Dé tip over de tissues

De training voor verloskundigen “Vrouwen met een miskraam goed begeleiden” heb ik intussen tientallen keren mogen geven. Elke trainingsdag volgt natuurlijk het vaste geaccrediteerde programma, maar toch is elke dag anders qua thematiek.

De BEN heeft de training geaccrediteerd met 6 punten. Omdat er een stevig intervisie-deel is, krijg je in het KNOV-kwaliteitsregister ook 3 MIO-punten voor deze training (naast de 4 punten in categorie A). Door het inbrengen van eigen casuïstiek, ligt het accent elke trainingsdag toch weer net anders. Altijd leerzaam!

Toevallig kwamen de afgelopen weken de tissues een paar keer voorbij. Bij een incompany training, realiseerde een echoscopiste zich ineens: “Hé, de doos met tissues is al een tijdje op. Ik scheur dan een stuk papier af, van de rol voor de echobank. Maar dat is heel stug en niet prettig in je gezicht. Laten we gauw nieuwe dozen met tissues kopen.” Goed idee!

Een paar weken later gaf ik de training bij een andere praktijk. Daar hadden ze wél tissues staan. Het gesprek ging over of je die bij slecht nieuws wel of juist niet actief moest aanreiken aan de ouders.

Tissues aangeven kan onbewust opgepakt worden als “Je mag niet huilen. Droog je tranen.” En dat is vast niet je bedoeling!

Natuurlijk wil je het goede doen voor de ouders in je spreekkamer. En soms zijn tissues precies wat nodig is.

Mijn advies is daarom: zet de tissues zichtbaar en binnen handbereik neer. Zorg dat de doos met tissues in het zicht staat voor ouders, en dat ze er gemakkelijk bij kunnen. Dan kunnen ze ze altijd zelf pakken.

Dat doe ik zelf trouwens ook, in mijn begeleiding van vrouwen die hun kind verloren hebben in de zwangerschap. De tissues staan in het zicht, zo voor het grijpen. En tranen zijn welkom…

© Miriam van Kreij – 2017

door
, ,

‘Ik vertel mijn peuter niet over deze miskraam, hoor.’ Wat zeg jij dan? 3 suggesties

Het is wel eens ongemakkelijk misschien, dat ouders anders naar dingen kijken dan jezelf. Daar krijg je als verloskundige in allerlei situaties mee te maken. Hoe zorg je dan dat je persoonlijke mening niet te stevig doorklinkt in je begeleiding?

Bijvoorbeeld als ouders aan jou vragen of ze hun peuter moeten vertellen over de miskraam. Je wilt de ouders in hun waarde laten, natuurlijk. En ze leggen het niet voor niks aan je voor. Je bent de deskundige die advies mag geven.

Misschien vind je het een goed idee om de andere kinderen in het gezin erover te vertellen. Of misschien vind je het juist niks! Ik wil je uitnodigen om dit artikel te lezen. Dat geeft je meer achtergrondinformatie, zodat je de ouders goed kunt adviseren.

Is het belangrijk dat de andere kinderen weten van de miskraam?Mijn stelling is: ja, dat is belangrijk! Waarom? Omdat het ze raakt. Er zijn verbindingen waar we met ons verstand nog niet zo bij kunnen.

Op onbewust niveau weten kinderen vaak al meer dan we als volwassenen kunnen snappen. Dat herken je misschien? Dat een peutertje dat mee is naar de echo allang kan zeggen of er een broertje of zusje in mama’s buik zit. Hoe kan dat peutertje dat weten?!

Zo is het ook met de verbinding tussen levende en ongeboren broers en zussen.

In dit artikel leg ik uit waarom het belangrijk is dat ouders hun kinderen wél vertellen over de miskraam.

Wat kun jij hierin betekenen voor ouders?
Wat kun je doen om goed voorbereid te zijn op de vraag van ouders? Wat kun je doen om hen goed advies te geven? Op een neutrale manier, die bij jou en jullie praktijk past? Ik geef je graag 3 tips.

3 suggesties voor jou als verloskundige:

  • Lees zelf ook het artikel dat ik net noemde, als je benieuwd bent waarom het belangrijk is dat ouders hun kinderen wél vertellen over de miskraam. Ook goed om te lezen als je meer achtergrondinformatie wilt over dit onderwerp.
  • De prentenboeken ‘Kindje in de wolken’ en ‘In de zee van mama’s buik’ vertellen prachtig beeldend over een miskraam. Op de magische manier die goed aansluit op de belevingswereld van jonge kinderen. Mooie boeken om met jonge kinderen te lezen. Je kunt ouders de boeken aanraden, en ook sterk: leg de boeken in je wachtkamer.Verloskundige Judith volgde vorig jaar mijn training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Ze vertelde me laatst: ‘We hebben het boek ‘Kindje in de wolken’ in de wachtkamer gelegd. En krijgt een moeder een miskraam, terwijl er al oudere kinderen in het gezin zijn? Dan krijgt ze het prentenboek van ons.’ Wat een helpend gebaar!
  • Ouders vinden het soms lastig om hun peuter, kleuter of oudere kinderen te vertellen over de miskraam. Gebruik dan het handige 5-stappenplan dat ik ervoor heb ontwikkeld. Ouders kunnen dit 5-stappenplan gratis downloaden via deze link. Onderaan het artikel vragen ouders het 5-stappenplan simpel aan, als gratis checklist.

Geef deze suggesties aan de ouders op je spreekuur of in je (digitale) miskraambrief. Dan geef je ze een waardevol handvat, terwijl je er tijdens je spreekuur niet uitgebreid bij stil hoeft te staan. Dat scheelt je tijd!

En natuurlijk, ouders beslissen zelf of ze het hun kinderen vertellen. Maar geef als verloskundige de mogelijkheden aan. Daar help je ouders mee! Dank voor je open blik hierin!

Meer praktische tips
Wil je meer praktische tips? En ben je benieuwd wat helpend is om te zeggen in zo’n situatie? Doe dan mee aan de KNOV- & BEN-geaccrediteerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent heel welkom om je nu in te schrijven.

© Miriam van Kreij – 2017

door
, ,

Top 5: Hoe werkt je miskraam door in je werk of je loopbaan?

Dat je miskraam invloed kan hebben op je werk, dat is niet voor iedereen duidelijk. Soms ligt het er ook niet zo dik bovenop. De vrouwen die ik heb mogen interviewen, zagen soms ook pas achteraf welke impact hun miskramen eigenlijk hadden.

Ik heb veel vrouwen mogen interviewen, heel fijn! Ik heb ze beloofd dat ik hun ervaringen anoniem zou weergeven. De namen die je hieronder leest, zijn dus niet hun echte namen. De ervaringen zijn natuurlijk wél echt. En ik had véle vrouwen aan het woord kunnen laten per punt, maar heb het voor dit artikel behapbaar gehouden.

Okay, hier komt de top 5. Hoe werkt je miskraam door in je werk? Of in je loopbaan?

1. Ik voel me zo eenzaam.

  • Marieke: “Ik hield het voor mezelf. Privé al, maar helemaal op mijn werk. Ik vertelde er niemand over. Daardoor voelde ik me ook eenzaam.”
  • Francien: “Omdat ik vragen wilde ontwijken, maakte ik geen kletspraatjes meer bij de koffieautomaat. Ik wilde voorkomen dat ik moest huilen.”

2. Ik ben er minder. Letterlijk en figuurlijk.

  • Marije: “Omdat ik minder energie had en ook nog eens minder geconcentreerd was, had ik mijn werk soms niet af. Of duurde het veel langer.”
  • Karin: “In mijn baan ervaar ik schuldgevoel, omdat ik regelmatig naar het ziekenhuis ben voor de vruchtbaarheidsbehandelingen.”

3. Ik werk op de automatische piloot, heb er weinig plezier meer in.

  • Elise: “Ik deed mijn werk wel, mijn manager was ook tevreden hoor. Maar ik voelde dat ik er niet alles uithaalde. Ik werkte op de automatische piloot. Dat voelde niet goed.”
  • Anne: “Ik was bang dat ik op het afdelingsoverleg in huilen zou uitbarsten als iemand zou vragen: hoe gaat het nou met jou? Daardoor had ik mezelf vooraf al gewapend. Dat maakte ook dat ik niet echt meedeed met het teamoverleg. Terwijl ik daarvoor altijd heel enthousiast was en vol ideeën zat!”

4. Mijn werk heeft niet meer de prioriteit die het eerst had.

  • Paulien: “Mijn hele leven stond in het teken van de kinderwens. Werk was ineens niet meer belangrijk. Dan zeiden mensen na mijn miskraam: nu kun je je weer lekker richten op je carrière. Alsof ik dat wilde!”
  • Carla: “Het heeft allemaal flink invloed op mijn zelfvertrouwen en dat komt mijn carrière niet ten goede. En juist die carrière wordt weer belangrijker bij de gedachte dat er een reële kans is dat we nooit kinderen zullen krijgen.”

5. Mijn carrière staat on hold.

  • Miranda: “Ik durfde niet goed te solliciteren op een andere baan. Stel dat ik toch weer zwanger zou worden. Dus ik bleef zitten waar ik zat. Terwijl ik wist dat ik klaar was in die baan.”
  • Lucy: “En ze mogen er niet naar vragen, maar op mijn cv zagen ze natuurlijk mijn leeftijd. Dan krijg je toch de vraag: heb je kinderen? Ook vroeg ik me af: kan ik die zwaardere baan wel aan als ik straks toch zwanger ben?”

Op deze 5 manieren kan je miskraam dus doorwerken in je loopbaan. Herken je dit? Of speelt er bij jou nog iets heel anders?

Stel nou, dat je er iets van herkent…

Stel nou he, dat je er iets van herkent. En stel dat je het voor jezelf lichter wil maken. Stel dat je met meer energie en aandacht wilt kunnen werken. Wat kun je dan doen?

Zet een belangrijke stap om je miskraam te gaan verwerken. Je bent heel welkom voor de bewezen effectieve, persoonlijke begeleiding van Miskraambegeleiding Nederland. Je werkgever wil er misschien ook in investeren? Zodat je gauw weer goed functioneert, thuis en op je werk.

Waarom is het belangrijk dat je de ervaring van je miskraam gaat helen? Wat kun je daaraan hebben?

  • Liset merkte dat ze veel steun kreeg, toen ze op haar werk open was over haar miskraam. ‘Het huis stond vol bossen bloemen!’ Dat begon dus bij haar. Zíj vertelde hoe het voor haar was.
  • Muriël beaamt dat. “Ik kreeg veel steun van collega’s. Helemaal toen een goede vriendin ook nog bij ons kwam werken. Die tijd maakte onze vriendschap nog hechter.”
  • Nienke vertelde dat het herstellen van haar miskraam eigenlijk pas begon toen ze haar stilzwijgen verbrak. Eerst naar de mensen die dichtbij haar stonden. Daarna ook in haar werk. Nienke is ondernemer. “Ik trek nu ook andere klanten aan. Klanten die waarderen dat ik open ben over zoiets kwetsbaars. Dat maakt dat die klanten ook gemakkelijker vertellen waar het bij hen over gaat. En in mijn vak is dat heel waardevol!”

© Miriam van Kreij – 2016

door
, , ,

Dit vind ik van abortus.

Schrik je van de titel? Het is zeker niet mijn bedoeling om te provoceren. Wel om helderheid te geven. Het is tijd geworden dat ik me uitspreek over abortus. Over het afbreken van de zwangerschap.

 

Waarom is het tijd dat ik me uitspreek?
  • Omdat ik er geregeld vragen over krijg.
  • Omdat het afbreken zo anders kan voelen dan het onvrijwillig mis zien gaan van je zwangerschap.
  • Omdat er veel vrouwen zijn die allebei hebben meegemaakt.
  • Omdat het een groot taboe is.
  • Omdat het meestal een groot geheim is.
  • En omdat ik een missie heb.
Daarom dus!

 

In dit artikel lees je wat ik zelf vind van abortus. Ik hoor graag wat dit artikel bij je oproept, dus voel je vrij om me te mailen op info@miskraambegeleiding.nl. Ik lees je reactie graag!

 

“Je helpt toch geen vrouwen die ooit een abortus hadden, he.” Die vraag krijg ik zo af en toe. Meestal gesteld door iemand die me daarbij indringend aankijkt. Er is een taboe op abortus. Op het afbreken van je zwangerschap. Er is ook veel oordeel op abortus. Oordeel door veel mensen. Dat maakt dat abortus vaak geheim gehouden wordt. Dat het een verborgen verdriet is. Een geheim verdriet. Nog steeds.

 

Ik heb getwijfeld hoe ik hierover zou schrijven. Of ik het wel moest doen, omdat er ongetwijfeld mensen zijn die er aanstoot aan nemen. En daarna besloot ik dat er zaken belangrijker zijn dan dat mensen het misschien stom vinden dat ik schrijf over abortus.

 

Het is belangrijk dat de ongeboren kinderen plek krijgen. Het is belangrijk dat hun moeders rust vinden in het dragen van de beslissing. Het is belangrijk dat de eventuele andere kinderen in het gezin vrij zijn om hun eigen leven te kunnen leven. Om maar iets te noemen. Het is belangrijk dat elke vrouw weet dat het leven echt lichter wordt, als ze de ervaring van de abortus heelt.

 

Dus ja, ik schrijf erover.

 

Maar hoe dan? Het luistert zo nauw.

 

Ik maak een buiging voor elke vrouw die een abortus had.

 

Geen enkele vrouw zegt: ‘Joepie, ik had een abortus’. Nooit. Het is altijd een beslissing met grote impact. Het nemen van een beslissing, het afbreken van de zwangerschap, maar ook het traject daarna. Het heeft allemaal veel impact.

 

Dat vraagt aandacht en liefde, om de ervaring te verwerken. Om het te integreren in je leven. Om vanuit liefde verder te kunnen met je leven. En soms is daar pas járen later ruimte voor.

 

En daar help ik vrouwen graag bij. Om de ervaring van hun abortus te helen. Om de beslissing te kunnen dragen. Om kracht te halen uit de verbinding met hun ongeboren kind. Zodat hun leven lichter wordt. Zodat ze zich niet langer hoeven te schamen voor dit aspect van hun leven. Zodat ze niet langer bang hoeven te zijn dat het ontdekt wordt. Zodat het geheim minder zwaar wordt. Zodat er meer vrede en rust ontstaat.

 

Dus, of ik vrouwen ook help na een abortus? Ja, met veel liefde. En in alle veiligheid.

Wil je weten wat je zelf kunt doen om je abortus te verwerken?

Vul dan hier je voornaam en je e-mailadres in. Dan krijg je meteen de checklist ‘5 manieren hoe je abortus doorwerkt in je leven en wat je eraan kunt doen’. Natuurlijk ga ik vertrouwelijk om met je gegevens. Vanzelfsprekend.

Natuurlijk kun je je altijd weer afmelden als je genoeg hebt gelezen.

dit veld niet invullen s.v.p.

© Miriam van Kreij – 2016

door
, , ,

“Wat ik deed met onze embryo’s”

Jeanine mailde me vorig jaar over haar persoonlijke situatie. En daarna hebben we elkaar er nog een paar keer over gesproken.

Hieronder deelt ze haar verhaal. En ze vindt het goed dat ik haar verhaal ook met jullie deel! (Dat geldt trouwens voor alle verhalen op mijn website. Ik deel alleen maar met toestemming.)

Jeanine, wat is jouw situatie?
“We hebben een heerlijke dochter van 4. Vóór haar heb ik een miskraam gekregen van een tweeling. Onze dochter is geboren na een vruchtbaarheidsbehandeling. Door gezondheidsproblemen durfde ik het na haar geboorte niet meer aan om nog eens in verwachting te raken. Maar ondertussen zaten er nog steeds 4 embryo’s in de vriezer. Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om ze te laten vernietigen of beschikbaar te stellen voor de wetenschap.”

Een jaar geleden las je mijn artikel over wat je kunt doen met de embryo’s in de vriezer. Wat gebeurde er toen je dat artikel las?
“Ik was zo geraakt! Ik wist niet dat we de embryo’s ook zelf konden begraven. Dat dat een optie was! Ik voelde meteen dat dat ritueel bij ons zou passen.
Want we hadden nog best veel verdriet, maar omdat het allemaal zo klinisch is gegaan, zijn we er verstandelijker mee omgegaan dan nodig. Trouwens, onze huisarts wist dit ook niet. Best gek dat dit niet bekend is.”

Wat hebben jullie gedaan?

  • “Ik heb zelf eerst een heel proces doorgemaakt, omdat ik besefte dat ik allereerst afscheid had te nemen van mijn tweede kinderwens.
  • We waren in december bij Wereldlichtjesdag in Leidsche Rijn. Die herdenkingsbijeenkomst heeft ons heel goed gedaan!
  • Daarna waren we er klaar voor om de embryo’s op te halen uit het ziekenhuis. Daar waren ze trouwens ook blij verrast dat we dit proces zo bewust doorlopen. Ze hebben ons er goed in begeleid.
  • Nu wachten we op het juiste moment om ze te begraven op een plek die voor ons waardevol is. We nemen echt de tijd om goed afscheid te nemen van de embryo’s.”

Wat was het resultaat voor jou en voor je gezin?
“Goed. Het heeft me veel rust gebracht. We voelen ons nu compleet als gezin. Dit is het. En het is goed zo. Dat geeft me vrede.”

Jeanine, dank voor het delen van je verhaal! En alle goeds gewenst voor jou en je gezin!

Raakt dit aan jouw situatie? Of wil je juist begeleiding om nóg een zwangerschap aan te durven? Of om af te wegen of je dat aandurft? Ook dan ben je heel welkom. Vul hier je gegevens in, dan bel ik je graag binnenkort om te bespreken wat jij kunt doen. Je bent welkom met alles wat er is.

© Miriam van Kreij – 2016

door
, ,

‘En zwijgen was het antwoord’ Boekentip!

Een aangrijpend boek: ‘En zwijgen was het antwoord’.
Anneke Avis interviewde ouders die in de periode van 1945 tot 1970 een kindje hebben verloren rondom de geboorte. Soms was het een miskraam, soms een voldragen zwangerschap. Soms heeft het kindje korte tijd geleefd, soms was het in de baarmoeder overleden.

De ouders vertellen hoe ze het verlies van hun baby hebben beleefd. Het beste was het maar om door te gaan alsof er niets was gebeurd, dachten artsen, familie en omgeving. Voor rouw en verdriet was nauwelijks plaats. Nu onvoorstelbaar, destijds heel gewoon.

Uit de verhalen blijkt hoe moeders en vaders deze ingrijpende gebeurtenis hun hele leven met zich meedragen, soms met verstrekkende gevolgen.

Er komen veel ouders aan het woord. Ze vertellen over vaak schrijnende situaties. In die tijd werd bijvoorbeeld gedacht dat je het doodgeboren kindje beter niet kon zien. Dat het verdriet dan beter te dragen was. En toen mochten moeders niet bij de begrafenis van hun kindje zijn, omdat ze na de bevalling verplicht tien dagen bedrust moesten houden. Áls het kindje al begraven mocht worden, de regels van de kerk stonden dat niet altijd toe.

Gelukkig is dat in deze tijd meestal anders. Er is veel meer aandacht voor contact met het overleden kindje. En voor rituelen om dit kindje plek te geven. Plek in het gezin, plek in het leven.

Een moeder vertelt dat de miskraam voor haar en haar man geen gemakkelijk gespreksonderwerp was. Jaren later, zei haar man opeens ‘Als je maar weet dat ik ook verdriet van ons kindje heb gehad.’ Ze zijn intussen 53 jaar getrouwd. Een half jaar geleden heeft hij voor het eerst kunnen huilen om het kindje.

Stil verdriet. Verborgen verdriet. Taboe. Toen nog meer dan nu.

Aangrijpend boek
‘En zwijgen was het antwoord’ is een aangrijpend en tegelijk heel leesbaar boek. Mogelijk vind je er steun of herkenning is, als je zelf een kindje bent verloren. En het boek is ook een aanrader als je je wilt inleven in het gemis en verdriet van de ouders. Kinderen doen ertoe. Hoe lang of kort ze ook geleefd hebben.

Het boek laat ook zien hoe belangrijk het is dat elk kindje plek heeft. Maar hoe doe je dat? Hoe geef je je kind plek? Vind vooral de manier die jou past. Mocht je daar ondersteuning bij willen? Laat het dan gerust weten. Je bent welkom.

© Miriam van Kreij – 2015.

door