Een training kan je vooral nieuwe informatie geven of je laten oefenen met vaardigheden. De training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’ is een mix daarvan. Deels nieuwe kennis, deels gericht op praktische ervaringen, deels op uitwisseling met collega’s.

Vandaar ook dat de KNOV er ook veel MIO-punten aan heeft toegekend.

Veel verloskundigen en echoscopisten schrijven in hun intakeformulier dat ze niet erg happig zijn op rollenspellen. En hoewel die natuurlijk wel heel effectief kunnen zijn, doen we in deze training geen rollenspellen. Dan weet je dat ;-).

Hier zie je enkele foto’s van trainingen van de afgelopen periode. Om er een beeld bij te krijgen.

training Winschoten - 13 april 2017 Miskraambegeleiding Nederland

20170509_105855

20170120_131118

 

De foto’s die je hier ziet, zijn van verschillende trainingen voor verloskundigen en echoscopisten dit voorjaar. Je ziet foto’s van incompany-trainingen bij praktijken op locatie en foto’s van de training met open inschrijving in Bilthoven.

Overweeg of het ook iets voor jou kan zijn om een dag stil te staan bij miskraambegeleiding. Zodat je completer wordt in je begeleiding, ook op dit stuk.

Je bent heel welkom bij de KNOV-geaccrediteerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Of bel me om de training incompany in te plannen voor jouw praktijk of team. Graag tot kijk!

© Miriam van Kreij – 2017

Vrouwen die hun kind plotseling verliezen in de zwangerschap, komen ineens in een hectische, onverwachte en verdrietige situatie terecht. Gelukkig krijgen ze in Nederland prima medische zorg.

Maar verloskundigen en gynaecologen voelen zich wel eens ongemakkelijk om vrouwen ook op emotioneel gebied goed te begeleiden. Soms weten ze ook niet waar de vrouwen behoefte aan hebben. Dat is jammer, omdat verloskundigen en gynaecologen op een simpele manier meer kunnen betekenen voor de verwerking van plotseling gestopte zwangerschappen.

Als je weet welke vragen leven bij de vrouw, dan kun je daar op inspelen. Maar dan moet je wel weten welke vragen dat zijn!

Sietske kan je er meer over vertellen.
Een half jaar geleden ontmoette ik Sietske Scholten op een bijeenkomst waar we allebei een lezing gaven. In de zaal zaten verloskundigen, kraamverzorgenden en anderen die vanuit hun vak betrokken zijn bij zwangerschap en geboortes.

Sietske verloor haar dochtertje Lila bij 20 weken zwangerschap. Onder andere over dit verlies schreef ze de grotendeels autobiografische roman ‘Beet’ (isbn 9789492270047). Het boek leest heel vlot, ik heb het in één adem uitgelezen. Sietske schrijft zó dat je wel door wilt lezen!

Sietske, wat is er gebeurd?
“In november 2012 verloor ik mijn baby. Ik was op dat moment twintig weken zwanger. Hoe was het mogelijk? Het ene moment verliep de zwangerschap nog voorspoedig. Het volgende moment stortte alles in. Bevatten kon ik het niet. Accepteren wilde ik niet. En toch moest ik bevallen. Ik had ontelbaar veel vragen, maar had geen idee bij wie ik terecht kon.”

Welke vragen had je toen je je dochtertje verloor?
“Nou, ik ben in het ziekenhuis bevallen. En natuurlijk was het allemaal onverwacht, dus ik heb me er niet op kunnen voorbereiden of inlezen. Ik vroeg me van alles af:

  • Mocht ik mijn kindje mee naar huis nemen?
  • Met wat kon ik haar kleden?
  • Mocht ze worden begraven of gecremeerd?
  • Mocht ze worden aangegeven bij de burgerlijke stand?
  • Had ik recht op kraamhulp?
  • Zou ik stuwing krijgen vanwege de borstvoeding?
  • Was het mogelijk om iets tastbaars van Lila te bewaren? Een voetafdruk, foto’s?
  • Hoe kon ik mijn zoontje van twee jaar vertellen dat zusje doodgeboren was?
  • Deed ik er verstandig aan om de baby aan mijn zoontje te laten zien?
  • Hoe kon ik hem hierin het beste begeleiden, terwijl ik zelf intens verdrietig was?
  • Hoe kon ik überhaupt mijn baby loslaten?
  • Hoe moest ik dit ooit gaan verwerken?
  • Was er iemand die mij kon begeleiden bij dit verlies?

Zoveel vragen. Was er maar iemand geweest die de tijd had gehad om naar mij te luisteren en mijn vragen te beantwoorden. Wat zou dat fijn zijn geweest.”

Sietske, dank je wel dat ik je mocht interviewen voor dit artikel. Alle goeds voor jou en je gezin.

Wat kun je doen als verloskundige of gynaecoloog?
Fijn dat je dit artikel gelezen hebt, zodat je meer beeld hebt gekregen bij de vragen die vrouwen kunnen hebben als ze plotseling hun kind verliezen in de zwangerschap.

Je hoeft natuurlijk echt niet op alles een antwoord te hebben. Maar het is wél fijn als je de vrouw kunt doorverwijzen naar waar ze de antwoorden wel kan vinden. Hoe? Bijvoorbeeld door er op jullie website of in jullie miskraambrief aandacht aan te besteden.

Neem bijvoorbeeld deze tekst over voor de emotionele verwerking. En check even of je in jullie medische teksten ook de vragen van Sietske hebt beantwoord? Daar zul je veel vrouwen mee helpen!

Wil je meer weten? Of merk je dat je je nog niet zo zeker voelt als je ouders in deze situatie moet begeleiden? Wil je je ook in dit aspect van je vak verder bekwamen?

Doe dan mee aan de KNOV-geaccrediteerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent heel welkom! Of bel me om de training incompany in te plannen voor jouw praktijk of team. Graag tot kijk!

De training is door de KNOV, de BEN en de NVOG geaccrediteerd. Doe je mee?

© Miriam van Kreij – 2017

Judith en Martine zijn ervaren verloskundigen, die ook al jaren echo’s maken. Ze werken allebei bij de Utrechtse Verloskundigenpraktijk Westerkade. Vorig jaar volgden ze de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’.

 

 

Wat heb je gehad aan de training?
Martine: “Ik merk dat ik door de training enorm gegroeid ben in mijn begeleiding van vrouwen met een miskraam. Waar het eerst voor mijzelf nog wat onwennig was, merk ik dat het nu al heel normaal aan het worden is om meer door te vragen en er dieper op in te gaan.”

Judith: “Dat herken ik. En ik ben ook heel blij met de praktische tips. Die hebben we ook meteen doorgevoerd in onze praktijk. Onze informatiefolder over miskramen hebben we bijvoorbeeld aangepast met concrete tips over de emotionele verwerking. En bij een intake bij een volgende zwangerschap vragen we nu bijvoorbeeld altijd hoe de miskraam ervaren is.

Kortom, we hebben geleerd dat een miskraam een grote impact kan hebben. Het heeft letterlijk een grotere plek ingenomen in onze verloskundige begeleiding.”

Kost het je meer tijd in je spreekuur?
Martine: “Nee, juist niet. Ik maak er nu echt meer tijd voor aan de telefoon. Door door te vragen en te luisteren, ontstaat er mooie gesprekken. Dat waarderen ze enorm! En het geeft mij ook veel voldoening. Dat maakt dat mijn spreekuur niet langer uitloopt hierdoor. Ik kan er gemakkelijker in sturen, omdat ik weet dat het telefoongesprek later op de dag of later in de week heel waardevol is. Ik sta steviger in mijn schoenen! Heel fijn. Ook voor de ouders die ik begeleid. Dat krijg ik ook van ze terug. Daar doen we het voor!”

Volgden jullie de training incompany?
Judith: “Nou, we zijn met z’n tweeën naar een trainingsdag gegaan. Daar ontmoetten we verloskundigen van andere praktijken. Leerzaam om te horen hoe zij vrouwen begeleiden bij een miskraam.

Na de training hebben we de collega’s van onze praktijk natuurlijk bijgepraat. Maar dat is toch anders dan wanneer je de training zelf volgt. Dan krijg je de informatie uit de eerste hand, van een deskundige. Dus ik zou praktijken eigenlijk aanraden om de training incompany te organiseren! Dan ben je meteen allemaal goed geschoold.”

Tot slot, is de training wel geschikt voor ervaren verloskundigen?
Martine daarover: “Heel grappig, voordat ik me inschreef, heb ik je nog gebeld. Of ik wel iets zou hebben aan de training, met mijn járen ervaring als verloskundige en echoscopiste. Nou, dat antwoord weet ik nu: ja, het was een heel waardevolle dag! Ik ben enorm gegroeid in mijn vak. Aanrader dus, deze training! Zowel voor beginnende als ervaren collega’s!”

Wil je je ook verder ontwikkelen rond miskraambegeleiding?
Doe dan mee aan de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent welkom! Schrijf je nu in. Of bel me om de training incompany in te plannen voor jouw praktijk of team. Graag tot kijk!

De training is door de KNOV, de BEN én de NVOG geaccrediteerd. Doe je mee?

© Miriam van Kreij – 2017

Waarom is nazorg na een curettage belangrijk? Nou, omdat het niet klaar is, als het fysiek klaar is. Vaak begint de emotionele verwerking pas dan. Waar kan de vrouw dan terecht? Van wie krijgt ze nazorg? Doet het ziekenhuis dat dan of ligt dat bij de 1e lijns verloskundigenpraktijk? Of misschien doen jullie het wel allebei? Of allebei niet…?

Lisse is heel open over haar twee miskramen, bijvoorbeeld op haar blog op www.lavidalisse.nl. Beide keren heeft ze een curettage gehad, maar die heeft ze heel verschillend ervaren. In dit artikel vertelt ze erover.

Aan het eind van dit artikel vind je concrete suggesties voor jouw team: wat kun je doen om vrouwen met een curettage nóg betere nazorg te bieden?

1e keer: afwachten, pillen én curettage
Lisse vertelt: “Bij mijn eerste zwangerschap was op de echo duidelijk een kindje te zien, maar het hartje klopt niet. Ik koos ervoor om de miskraam af te wachten.

Ik wilde dit graag zelf doen. Mijn lichaam had voor mijn gevoel gefaald in het dragen van een kindje, dus dan wilde ik het kindje er in ieder geval zelf uit krijgen.

Drie weken heb ik gewacht op een spontane miskraam, en toen was ik kapot. Ik ging toen naar het ziekenhuis voor medicatie. De pillen zorgden ervoor dat de miskraam op gang kwam, maar ik bleef vijf dagen lang heel veel bloeden. Bij de controle in het ziekenhuis, bleek al gauw dat ik helemaal niet ‘schoon’ was.

Vanaf dat moment ging alles heel snel. Ik werd op een bed gelegd en kreeg te horen dat ik twee uur later geopereerd zou worden. Ik had voor mijn gevoel totaal geen tijd om me voor te bereiden op de curettage die ik per se NIET wilde. Ik wilde niet dat ze mij ‘leeg zouden halen’. Ik ging zwanger naar binnen en zou met een lege buik weer naar buiten komen. Zo had ik het écht niet gewild!

2e keer: direct curettage
Bij mijn volgende zwangerschap bleek bij de echo opnieuw dat het niet goed was. Toen koos ik direct voor een curettage. Ik verbaasde mezelf, maar omdat ik bij de eerste miskraam drie weken had zitten wachten én omdat de medicatie toen niet genoeg had gewerkt, én omdat ik niet weer het risico wilde lopen op een spoedcurettage, besloot ik dat een curettage de beste optie was. Dan had ik in ieder geval controle over de situatie.”

Wat was voor jou de emotionele impact van de curettages?
“Nou, het brengt mentaal achteraf heel wat meer trauma-gevoelens met zich mee dan ik dacht.

  • Het idee dat een ander jouw kindje uit je haalt, is afschuwelijk, ook als je er zelf voor kiest. Je wil het kindje tegen beter weten in héél graag in je buik houden en het liefst laat je niemand aan je kindje komen.
  • Het gevoel dat ik bij mijn eerste zwangerschap geen idee heb waar ik mijn kindje verloren ben, thuis op de wc of in de operatiekamer, kan me nog steeds aangrijpen. Het geeft me het gevoel dat ik een slechte moeder ben en dat ik geen afscheid heb kunnen nemen.
  • Bovendien gaf de spoedcurettage me het gevoel dat ik geen controle had over de situatie – dat er voor mij besloten werd wat er met mijn kindje gebeurde. Terwijl het MIJN kindje was. Dat had ik moeten besluiten.
  • Trouwens, ik noem het graag kindje, maar in het ziekenhuis werd het steeds vruchtje genoemd.
  • Na de tweede miskraam vond ik het vooral lastig dat het kindje/vruchtje achterbleef in het ziekenhuis voor onderzoek. Ik had achteraf weer zo’n leeg gevoel, omdat ik met lege handen naar huis ging en niks had om te begraven. Maar dit kindje bleef in ieder geval achter met een doel: kijken wat er aan de hand was.”

Lisse, welke nazorg heb je gekregen?

  • “Vanuit de verloskundige is er weinig support geweest. Hoewel ik enorm lieve verloskundigen had, voelde ik aan alles dat ze me ook weer loslieten op het moment dat ik geen goede echo had. Ze hebben me telefonisch constant geholpen in de tijd dat ik zat te wachten op mijn eerste miskraam, maar heb ik na de curettages niets meer gehoord.
  • Vanuit het ziekenhuis is er ook weinig tot geen nazorg geweest. Hoewel er lieve mensen waren op het moment dat ik daar was, is er achteraf geen check-up geweest om te vragen hoe het met me ging.
  • De huisarts belde gelukkig wel uit zichzelf op toen zij vanuit het ziekenhuis bericht kreeg dat ik geopereerd was. Zij regelde een verwijzing voor een psycholoog.”

Dus, wat is je advies aan verloskundigen?
Lisse is er helder over. “Ik denk het heel belangrijk is dat verloskundigen en gynaecologen zich realiseren dat het pas begint ná een miskraam. Het krijgen van een miskraam zelf is verschrikkelijk, maar de periode daarna is nog erger. Je staat met lege handen. Het is dan heel erg nodig dat je opgevangen wordt, juist door de mensen die in de zwangerschap ook heel aanwezig waren, zoals een verloskundige. Het doet zeer om zomaar losgelaten geworden door je verloskundige. Houd juist even contact! En geef als het nodig is een verwijzing naar iemand die vrouwen na een curettage wél verder kan helpen om die ervaring te verwerken.”

Lisse, dank je wel!

 

Wat kun je als verloskundige nu met de ervaring van Lisse?

  • Weet wat er nu gebeurt. Ben je 1e lijns verloskundige? Weet je dan wat de 2e lijn of het ziekenhuis aan nazorg doet? En als je 2e lijns verloskundige bent, weet je dan of de 1e lijn de nazorg oppakt? Stemmen jullie dat af in het VSV van jullie regio? Of kan het zijn dat er vrouwen tussen wal en schip vallen?
  • Voer minstens 1 verbeterpunt door in jullie nazorg. Welke nazorg wil je als praktijk of als ziekenhuis bieden? Wat vinden jullie belangrijk? Check hoe het nu gaat in jouw organisatie. Worden vrouwen bijvoorbeeld altijd gebeld, ook na een curettage? En als je 2x de voicemail hebt ingesproken, bel je dan nog een 3e keer? Voer tenminste 1 verbeterpunt door!
  • Volg de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. De betrokkenheid van de verloskundigenpraktijk wordt erg gewaardeerd door vrouwen. Lisse is daarin echt niet de enige. Ik hoor dat veel vaker. Die betrokkenheid doet jullie relatie goed, en dat is ook voor volgende zwangerschappen belangrijk.

Wil je concrete suggesties wat je kunt doen om vrouwen met een miskraam ook goede nazorg te kunnen bieden? Op een manier die past binnen je taak en je uren? Een manier die bovendien goed voelt voor jou en voor de moeders in je praktijk of ziekenhuis? Doe dan mee aan de KNOV-gecertificeerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent welkom!
Deze training kan ook incompany voor jouw praktijk, coöperatie of ziekenhuis. Bel of mail me gerust als je dat wilt organiseren.

Overigens is Lisse nu weer in verwachting! Ze is deze zomer uitgerekend. Mooi om te zien hoe zij en haar man ook hun twee ongeboren kinderen plek geven in hun gezin. Alle goeds gewenst!

© Miriam van Kreij – 2017

Geregeld krijg ik mails van vrouwen die halverwege de zwangerschap een miskraam kregen. Of die bij de 20-weken-echo slecht nieuws hebben gekregen. Laatst nog, een moeder die me vroeg:

“Hoe kan ik er voor onze zoon van 4 goed mee om gaan? Hij verheugde zich al zo op zijn zusje. Wat kunnen we doen voor hem? Wat vertellen we hem wel en niet?”

Ongetwijfeld krijg je zo’n vraag als verloskundige ook geregeld? Wat kun je dan doen?

  1. ls er een afscheidsritueel of gaat er misschien een begrafenis zijn? Laat de ouders dan ook de andere kinderen van het gezin erbij betrekken, zodat ze op hun eigen manier kunnen bijdragen. Misschien door een tekening of knutsel te maken die erbij kan in haar mandje? Of door een liedje te zingen. Alles kan.
  2. Hóe vertel je het de kinderen? Download onder aan dit artikel gratis het praktische 5-stappenplan om kinderen te vertellen over de afgebroken zwangerschap.
    Je kunt de ouders vertellen dat er mooie prentenboeken over zijn. In dit artikel vind je een overzicht van prentenboeken rond dit thema. De laatste drie boeken vertellen ook over een begrafenis of crematie. Bij vroegere miskramen is dat vaak niet aan de orde.
  3. Na de 20 weken echo hebben de ouders soms voor de keuze gestaan om de zwangerschap om medische redenen af te breken. Mocht dat de situatie zijn, dan hebben de ouders over een tijdje mogelijk ook belangstelling voor dit artikel, over hoe je een afgebroken zwangerschap kunt verwerken.
    Ze kunnen er meteen de gratis checklist downloaden: ‘5 manieren hoe je abortus doorwerkt in je leven en wat je eraan kunt doen’. En ja, abortus is misschien niet het woord dat de ouders in die situatie gebruiken. Helaas is er geen woord dat voor alle situaties kloppend is…

Helpt dit je? Ook als je aanvullingen of vragen hebt, dan hoor ik het graag. Bel of mail me dan gerust.

En weet dat ouders welkom zijn voor persoonlijke begeleiding, als ze op enig moment in de toekomst deze ervaring willen gaan verwerken. Dan kan het leven weer lichter worden voor de ouders én hun kinderen.

Wil je zelf meer handvatten om ouders goed te begeleiden? Doe dan mee aan de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je krijgt praktische tools en verhelderende inzichten, waardoor je met meer zelfvertrouwen de begeleiding kunt doen. Ook in dit soort beladen situaties.
Deze training kan ook incompany voor jouw praktijk, coöperatie of ziekenhuis. Bel of mail me gerust als je dat wilt organiseren.

 

© Miriam van Kreij – 2017

Je bent heel welkom om mee te doen aan de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Schrijf je gerust in voor de training die ik geregeld in Bilthoven organiseer. Maar, we kunnen de training ook organiseren op jullie locatie. De 5 meestgestelde vragen daarover beantwoord ik hieronder.

Vraag 1. Wat zijn de voordelen van de training incompany? 7 op een rijtje

  1. Je bent als praktijk meteen allemaal op de hoogte. Dat scheelt je overdracht. Plus, alsdus een deelneemster: “Je leert het het beste uit de eerste hand!”
  2. Als collega’s sta je samen stil bij dit belangrijke onderwerp. Je leert veel van elkaar. De expertise die jullie al in huis hebben, raakt zo ook breder gedragen.
  3. Je maakt tijd voor dit belangrijke aspect van jullie vak, waar het in de hectiek van alle dag vaak niet van komt.
  4. Het is inhoudelijk een gevulde dag, en tegelijk werk je aan de onderlinge contacten. Goed voor de teamgeest!
    Een verloskundige zei na afloop van de incompany training in haar praktijk: “Fijn om te merken hoe bekwaam mijn collega’s zijn. Het maakt me trots op ons!”
  5. Het bespaart jullie reistijd, omdat ik naar jullie toe kom. En dat doe ik met plezier!
  6. Het bespaart jullie geld. Voor incompany geldt namelijk een speciaal tarief. Bel of mail me gerust om daarover in gesprek te gaan.
  7. Mogelijk ben je de eerste praktijk in je regio waar alle verloskundigen extra geschoold zijn rond miskraambegeleiding. Zoek daar gerust de publiciteit mee op! Daar kun je de lokale kranten best een bericht aan laten wijden!

Jullie cliënten waarderen het zeer dat je je verder verdiept in miskraambegeleiding. Daarom mag je er open over zijn in jullie communicatie. Het raakt immers 1 op de 4 vrouwen. Dat zijn ook veel vrouwen in jullie praktijk, in jullie regio. Hoe geweldig, als juist jullie verloskundigenpraktijk te boek staat als een praktijk waar vrouwen goed begeleid worden bij hun miskraam.

Vraag 2. Is de training ook geschikt voor praktijkassistenten?

Ja, zeker! Goed idee om assistenten ook mee te laten doen aan de training. Zij zijn vaak de eersten die moeders aan de telefoon krijgen. Of die ouders meteen na een slecht-nieuws-echo aan hun balie spreken. Belangrijk dat ze ouders dan goed te woord kunnen staan. De training helpt ook assistenten om nóg betere begeleiding te geven. Op een manier die voor hen en voor de ouders goed voelt.

En praktisch: verloskundigen, echoscopisten en gynaecologen krijgen accreditatiepunten bij de KNOV, de BEN en de NVOG. Assistenten krijgen een certificaat na het volgen van de training.

In april gaf ik de training bij een verloskundigenpraktijk in het noorden. Daar waren ze heel duidelijk: “We willen allemaal getraind worden, óók onze assistentes. Zij hebben immers vaak het eerste contact met ouders!” Helder!

Vraag 3. Hoeveel mensen kunnen er meedoen aan de training?

De training is voor minimaal 6 en maximaal 14 personen. De trainingsdag is van 10 tot 16 uur.

Vraag 4. Op welke termijn kunnen we dit inplannen?

Daarin is veel mogelijk. We leggen onze agenda’s naast elkaar. Dan vinden we geheid een dag waarop de training voor jullie praktijk past. Op korte termijn of wat verder in het jaar.

Vraag 5. Okay, helder! Hoe organiseer je dan de training voor je praktijk?

Bel me als je overweegt om de training ook voor de verloskundigen en echoscopisten van jouw praktijk of coöperatie of ziekenhuis te organiseren. Dan kunnen we het gaan regelen! Je kunt me bereiken op 06 244 15 838.

En misschien is jouw situatie heel anders?

Ben je misschien waarnemer? Of wil je je op korte termijn bekwamen in miskraambegeleiding? Volg je de training liever in een gemixte groep verloskundigen van verschillende praktijken? Of heb je je KNOV-punten snel nodig? Schrijf je dan gerust nu in voor de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’ in Bilthoven, bij Utrecht.

© Miriam van Kreij – 2017

Ouders die de helft van hun tweeling verliezen, verdienen goede begeleiding. Gelukkig krijgen ze die meestal ook. Maar soms is het niet zo duidelijk, of een zwangerschap nou wel of niet om een tweeling gaat. In mijn trainingen vertellen verloskundigen geregeld over hoe lastig dat dan is.

Hieronder lees je 3 situaties die misschien duiden op een tweelingzwangerschap. Ken jij ze alle 3?

Wanneer twijfel je misschien? 3 situaties

  • Wat zeg je tegen ouders, als je op de echo ziet dat er één hartje klopt, terwijl je in aanleg twee embryo’s ziet? Benoem je dat? Of zeg je er niks over?
  • Wat zeg je als de vrouw bloedverlies heeft gehad, terwijl de echo een kloppend hartje laat zien. Zeg je dan dat er misschien een tweeling was? Of doe je dat niet?Laatst zei een verloskundige dat ze daar terughoudend in is. “Want soms wordt het te groot gemaakt. Bloedverlies betekent niet automatisch dat er een tweelinghelft gestorven is.” Nee, dat klopt natuurlijk. En toch…
  • Wat zeg je tegen de ouders, als er in het dossier geen sprake is van een tweeling, maar als je het na de bevalling ziet (of vermoedt) aan de placenta? Zeg je er iets over? Of houd je het stil?

Welke ervaring heb jij hiermee?
Ben benieuwd wat jij doet in deze situaties. Hoe ga je ermee om? Zeg je er iets van? Of juist bewust niet?
Is dit ook iets waar je met collega’s over kunt praten? Welke situatie van misschien langer geleden staat je nog bij?

En ken je meer situaties waarin het niet zo duidelijk is? Dan hoor ik je aanvullingen graag. Dank alvast!

Wil je er binnenkort over sparren met gedreven collega-verloskundigen?
Schrijf je dan in voor de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’.
Deze training kan ook incompany voor de verloskundigen en echoscopisten van jouw praktijk, coöperatie of ziekenhuis. Bel of mail me gerust als je dat wilt organiseren.

 

© Miriam van Kreij – 2017

Het is wel eens ongemakkelijk misschien, dat ouders anders naar dingen kijken dan jezelf. Daar krijg je als verloskundige in allerlei situaties mee te maken. Hoe zorg je dan dat je persoonlijke mening niet te stevig doorklinkt in je begeleiding?

Bijvoorbeeld als ouders aan jou vragen of ze hun peuter moeten vertellen over de miskraam. Je wilt de ouders in hun waarde laten, natuurlijk. En ze leggen het niet voor niks aan je voor. Je bent de deskundige die advies mag geven.

Misschien vind je het een goed idee om de andere kinderen in het gezin erover te vertellen. Of misschien vind je het juist niks! Ik wil je uitnodigen om dit artikel te lezen. Dat geeft je meer achtergrondinformatie, zodat je de ouders goed kunt adviseren.

Is het belangrijk dat de andere kinderen weten van de miskraam?Mijn stelling is: ja, dat is belangrijk! Waarom? Omdat het ze raakt. Er zijn verbindingen waar we met ons verstand nog niet zo bij kunnen.

Op onbewust niveau weten kinderen vaak al meer dan we als volwassenen kunnen snappen. Dat herken je misschien? Dat een peutertje dat mee is naar de echo allang kan zeggen of er een broertje of zusje in mama’s buik zit. Hoe kan dat peutertje dat weten?!

Zo is het ook met de verbinding tussen levende en ongeboren broers en zussen.

In dit artikel leg ik uit waarom het belangrijk is dat ouders hun kinderen wél vertellen over de miskraam.

Wat kun jij hierin betekenen voor ouders?
Wat kun je doen om goed voorbereid te zijn op de vraag van ouders? Wat kun je doen om hen goed advies te geven? Op een neutrale manier, die bij jou en jullie praktijk past? Ik geef je graag 3 tips.

3 suggesties voor jou als verloskundige:

  • Lees zelf ook het artikel dat ik net noemde, als je benieuwd bent waarom het belangrijk is dat ouders hun kinderen wél vertellen over de miskraam. Ook goed om te lezen als je meer achtergrondinformatie wilt over dit onderwerp.
  • De prentenboeken ‘Kindje in de wolken’ en ‘In de zee van mama’s buik’ vertellen prachtig beeldend over een miskraam. Op de magische manier die goed aansluit op de belevingswereld van jonge kinderen. Mooie boeken om met jonge kinderen te lezen. Je kunt ouders de boeken aanraden, en ook sterk: leg de boeken in je wachtkamer.Verloskundige Judith volgde vorig jaar mijn training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Ze vertelde me laatst: ‘We hebben het boek ‘Kindje in de wolken’ in de wachtkamer gelegd. En krijgt een moeder een miskraam, terwijl er al oudere kinderen in het gezin zijn? Dan krijgt ze het prentenboek van ons.’ Wat een helpend gebaar!
  • Ouders vinden het soms lastig om hun peuter, kleuter of oudere kinderen te vertellen over de miskraam. Gebruik dan het handige 5-stappenplan dat ik ervoor heb ontwikkeld. Ouders kunnen dit 5-stappenplan gratis downloaden via deze link. Onderaan het artikel vragen ouders het 5-stappenplan simpel aan, als gratis checklist.

Geef deze suggesties aan de ouders op je spreekuur of in je (digitale) miskraambrief. Dan geef je ze een waardevol handvat, terwijl je er tijdens je spreekuur niet uitgebreid bij stil hoeft te staan. Dat scheelt je tijd!

En natuurlijk, ouders beslissen zelf of ze het hun kinderen vertellen. Maar geef als verloskundige de mogelijkheden aan. Daar help je ouders mee! Dank voor je open blik hierin!

Meer praktische tips
Wil je meer praktische tips? En ben je benieuwd wat helpend is om te zeggen in zo’n situatie? Doe dan mee aan de KNOV- & BEN-geaccrediteerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent heel welkom om je nu in te schrijven.

© Miriam van Kreij – 2017

Als verloskundige maak je het ongetwijfeld geregeld mee. Dat je een vrouw en haar partner moet vertellen dat ze een miskraam heeft of gaat krijgen.

Als je dan hebt verteld wat ze fysiek kunnen verwachten bij een miskraam. En als je hebt meegedacht over de opties om de miskraam in gang te zetten. Wat kun je dan nog meer doen?

In dit artikel geef ik je een tip, waarmee je voor de vrouw veel kunt betekenen. Ook al vind je het zelf misschien erg voor de hand liggen?

Een miskraam kan veel impact hebben. Vrouwen beseffen niet altijd dat hun wereld (in elk geval even) op zijn kop staat. En dat dat tijd en aandacht vraagt.

Waarmee kun je je cliënt enorm helpen?

Voor sommige vrouwen is het fijn dat iemand anders dan iets zegt als:
“Je miskraam is een gebeurtenis die impact kan hebben. Zowel op je fysieke gestel, maar zeker ook mentaal en emotioneel. Overweeg daarom om je ziek te melden op je werk.”

En nu denk je als verloskundige misschien: “Ja, dat is toch logisch?! Natuurlijk kun je je ziekmelden bij een miskraam.” Voor jou is dat misschien heel logisch. Maar, de vrouwen die het niet zelf verzinnen, hebben het vaak het hardste nodig. Dus, fijn als je het expliciet als optie noemt.

Soms komt het nieuws van een miskraam als donderslag bij heldere hemel. Bij een echo bijvoorbeeld. Na een echo met verdrietig nieuws vraagt dit aandacht. Ook als die echo op de vroege maandagochtend is. Een verloskundige zei me dat ze dan vraagt ‘Was je van plan om naar je werk gaan? Misschien is het goed om je vandaag ziek te melden.’

Als verloskundige help je de vrouw die een miskraam gaat krijgen, door als optie te noemen dat ze zich ziek kan melden. Dat maakt dat ze met alle aandacht bij de miskraam kan zijn. Hoe verdrietig en heftig ook. Je kunt je voorstellen, dat juist die aandacht haar ook helpt om de miskraam goed te verwerken.

Extra tip
Niet alle vrouwen hebben al op hun werk verteld dat ze in verwachting waren. Soms houden ze dat ook nu het misgaat, nog liever voor zich. Daarom is het ook goed om te vertellen, dat vrouwen hun leidinggevende heus niet van alle details op de hoogte hóeven te brengen. Ze kunnen bijvoorbeeld zeggen dat er persoonlijke omstandigheden zijn waardoor ze zich ziek moeten melden.

Meer praktische tips
Wil je meer praktische tips? En ben je benieuwd wat helpend is om te zeggen in zo’n situatie? Doe dan mee aan de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent welkom om je nu in te schrijven.

© Miriam van Kreij – 2017

Natuurlijk heb je het als verloskundige druk genoeg. Met de diensten, de volle spreekuren, de intensieve nachten ook.

Veel verloskundigen die ik spreek zeggen: ja, ik wil echt wel meer ruimte maken voor vrouwen met een miskraam, maar mijn spreekuur zit al zo vol. Dan voel ik me opgejaagd. Hoe ga ik daarmee om?!

Van de week nog, in de intake voor mijn training. “Er waren op een ochtend 4 miskramen achter elkaar tijdens een druk spreekuur. Ik was niet genoeg begripvol, zat in een enorme tijdsdruk. Ik heb de cliënt te snel weggestuurd.”

Wat kun je doen? Zodat je wél waardevolle begeleiding geeft, terwijl het je niet veel extra tijd kost? Sterker nog, zodat je meer ontspannen het gesprek met de vrouw en haar partner kunt voeren. Dat doet jullie verstandhouding goed, waardoor de begeleiding soepeler zal verlopen.

3 praktische tips die tijd besparen in je spreekuur:

  • Geef de vrouw praktische tips mee in je miskraambrief. Veel verloskundigen doen dat al. Dan hoef je in het spreekuur ook niet alles tot in detail te vertellen. Dat geeft ruimte voor de eerste emoties na het slechte bericht.
    Geef in je spreekuur de miskraambrief op papier mee. Als je het per mail verstuurt, doe dat dan wel meteen. Zodat de vrouw er niet dagen op hoeft te wachten. En handig: zet diezelfde tekst op je website, zodat vrouwen die zich zorgen maken, de informatie al kunnen vinden.
  • Plan in dat je na enige tijd nog eens belt. Dat doe je dan buiten je volle spreekuur om. Dat kun je ook in je gesprek in het spreekuur zeggen: ik bel je morgen op. Of vanavond. Of komende donderdag, of wat je ook afspreekt. Doe dat dan ook. En doe dat ook na een paar weken of maanden nog eens. Ik hoor geregeld van vrouwen die ik begeleid dat ze het enorm waardeerden dat hun verloskundige na een tijdje nog eens contact opnamen. Of juist dat ze dat gemist hebben… Trouwens, dat contact leggen kan ook door een betrokken kaartje te sturen.
  • Bewaak je eigen grenzen. Heb je het gevoel dat de vrouw meer nodig heeft om haar miskraam emotioneel te verwerken? Vertel haar dan dat het niet gek is dat ze – misschien over een tijdje – gerichte hulp zoekt om de ervaring van haar miskraam te verwerken. Verwijs haar bijvoorbeeld gerust naar de gratis informatie die ze al kan vinden op www.miskraambegeleiding.nl. Het lezen van de artikelen, tips en ervaringsverhalen, zorgt vaak al voor herkenning & erkenning.

Een paar maanden geleden mocht ik Leonie begeleiden om haar miskraam te verwerken. Ze is een ambitieuze vrouw, die resultaatgerichte hulp zocht. Die praktische aanpak vond ze bij mij.
Leonie: “Ik wist dat ik de dag bij jou wilde doen. Ik heb het aan mijn werkgever voorgelegd. Hij betaalde de helft van de factuur. Heel fijn natuurlijk, en ik vind het ook logisch dat hij zou bijdragen. Nu functioneer ik namelijk weer veel beter in mijn werk!”

Kun je wat met deze tips? Hebben jullie al een miskraambrief? Plan anders in dat je die voor jouw praktijk gaat schrijven.

In mijn volgende nieuwsbrief geef ik je graag de tekst die je daarin kunt opnemen voor de paragraaf over emotionele verwerking. Kun je daar niet op wachten? Bel of mail me dan gerust, dan krijg je ‘m vandaag nog.

Als je wilt, kun je bij je eigen miskraambrief ook mijn kaart met info meegeven. Dat is een flyer in het formaat van een ansichtkaart. Laat het me weten als ik je een stapeltje kan opsturen. Dat doe ik met plezier!

Tot slot, wil je meer tips en adviezen over hoe je vrouwen met een miskraam goed begeleidt? Op een manier die voor haar én voor jou goed voelt? Doe dan mee aan de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Vorige week zei een deelneemster: “Ik had niet verwacht dat ik zóveel zou leren. Dank voor de vele praktische tips!”

Goed om te weten: de KNOV, de BEN en de NVOG hebben deze training geaccrediteerd.

PS: Reistijd besparen? De training kan ook incompany. Deze maand heb ik dat voor 3 verloskundigenpraktijken mogen doen. Het is een effectieve manier om alle verloskundigen van je praktijk in één keer geschoold te hebben in miskraambegeleiding. Wil je dat ook voor jouw praktijk? Laat het me weten. Dan kom ik met plezier jullie kant op!

© Miriam van Kreij – 2017

Zoals je weet, begeleid ik al meer dan 10 jaar vrouwen die ooit een miskraam hadden. Geregeld tref ik vrouwen, die er veel last van hebben, dat ze het vruchtje ‘zomaar’ door de wc hebben gespoeld. Ze vinden het vaak respectloos naar hun kindje, maar ook hadden ze zichzelf een ander afscheid gegund.

En te vaak hoor ik dat ze achteraf heel graag wat langer hadden stilgestaan bij dat belangrijke moment. Dat ze graag afscheid hadden willen nemen van hun kindje. Dat kan natuurlijk op allerlei manieren, ook zonder het fysiek tastbare. Maar ook dit draagt bij aan een goede verwerking.

Dus, er is een belangrijke tip voor verloskundigen! Een praktisch advies dat je kunt geven aan de moeder. Een tip die bijdraagt aan een goede verwerking. Een tip die bovendien bijdraagt aan een goede relatie met de ouders.

Wat is nu dat zinnetje dat een wereld van verschil maakt?

Plas door een vergiet of een zeef!

Als de moeder door een vergiet of een zeef plast, in de dagen dat ze de miskraam verwacht of heeft, dan vangt ze op wat haar lijf verlaat. Dat maakt dat ze er met aandacht bij kan stilstaan.

Plassen door een vergiet geeft meer ruimte om te doen wat goed is voor dat moment. Ruimte ook om het samen met de partner te kunnen bekijken. Ruimte om afscheid te nemen. Voor sommige vrouwen is het daarna prima om het alsnog door de wc te spoelen. Dat is dan okay. Anderen kiezen er bijvoorbeeld voor om hun kindje te begraven in de tuin, in het bos of in een bloempot.

Extra tip

In de trainingen die ik geef aan verloskundigen, komen vaak nog meer ideeën naar boven. Er zijn verloskundigen die aanbieden om bijvoorbeeld bij een nacontrole thuis, met de moeder mee te kijken of ze inderdaad het volledige vruchtje heeft opgevangen. Dat kan een prettig idee zijn voor de ouders. Overweeg gerust om dat aan te bieden, als dat past bij de werkwijze in jullie praktijk.

Wat kun je nu doen als verloskundige?

  • Bespreek met je collega’s of jullie dit advies allemaal al geven. Of dat jullie dat willen gaan doen. Je maakt er voor de ouders een groot verschil mee.
  • Check of de tip van de vergiet al in jullie miskraamfolder staat. Of op de paragraaf over miskramen op jullie website. Pas de tekst anders gerust aan.

Deze en meer tips krijg je in de KNOV-geaccrediteerde training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Je bent heel welkom!

© Miriam van Kreij – 2017

Ben je verloskundige? Ja, natuurlijk weet je dan dat het belangrijk is om het over de miskraam te hebben, als de moeder een miskraam had. Maar ken je de 3 redenen waarom dat belangrijk is? En weet je hóe je een miskraam ter sprake brengt? Lees het in het artikel hieronder.

Binnenkort is weer de training ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’. Ik ben er heel blij mee, dat de groep zich aan het vullen is met gedreven verloskundigen.

Wil jij jezelf ook op dit thema blijven ontwikkelen? Dan ben je heel welkom bij de training!

En heb je vragen of wil je meer weten? Bel of mail me dan gerust. Je kunt me bereiken op 06 244 15 838 of info@miskraambegeleiding.nl.

 

Ken jij deze 3 redenen om een miskraam ter sprake te brengen? (En hoe je dat doet?)

Als je bij een echo constateert dat het hartje niet meer klopt, is het vanzelfsprekend dat het je dan benoemt. Hoe verdrietig en schokkend het ook kan zijn voor de ouders. Maar als de miskraam fysiek al enige tijd geleden is, en de moeder komt voor nacontrole bij jullie? Hoe bespreek je het dan? Of als de moeder opnieuw zwanger is, na een eerdere miskraam?

Waarom is het ook dan belangrijk om de miskraam ter sprake te brengen? 3 redenen

  1. Het is belangrijk voor de vrouw zelf. Dat ze het niet wegstopt of afdoet als “Nou ja, het gebeurt 1 op de 4 vrouwen. Ik moet niet zeuren.” Of misschien moet ik dat nuanceren: dat kan best een strategie zijn die een tijdje werkt.
    Je mag als verloskundige gerust benoemen dat het gemis en verdriet normaal zijn. Net als de uiteenlopende emoties die erbij kunnen komen. En dat dat energie kost. En dat dat niet in een paar weken over hoeft te zijn. Dat helpt de vrouw om de miskraam te kunnen verwerken zodat ze met vertrouwen de toekomst in kan.
  1. Het is belangrijk voor de andere gezinsleden. Voor de partner, maar ook voor de eventuele levende kinderen in het gezin, is van groot belang dat ook het kindje van de miskraam plek heeft. In dit artikel lees je waarom het belangrijk is dat ouders hun kinderen vertellen over de miskraam.Als de moeder er bij jou op het spreekuur over kan praten, is het ook gemakkelijker om er thuis over te beginnen. Goed voor haar en haar gezin.
  1. Het is belangrijk voor het vertrouwen dat de moeder heeft in jou als verloskundige. Als ze weet dat jij dit verdrietige onderwerp niet uit de weg gaat, kan ze ook met andere pijnlijke of beladen thema’s bij je komen. Dat is van groot belang voor een goed verloop van deze en eventuele volgende zwangerschappen.

 

Goed, het is dus belangrijk om de miskraam ter sprake te brengen. Voor de moeder, voor haar gezin en voor haar vertrouwen in jou als verloskundige. Maar, hóe doe je dat?

Laatst vertelde een verloskundige me: “Soms ga ik het uit de weg. Ik ben bang om het verkeerde te zeggen.” Dat snap ik. Het luistert nauw en het is heel persoonlijk.

Je kunt het heel klinisch benaderen of juist heel spiritueel. En er zijn veel opties daartussenin. Voor sommige moeders is het fijn dat je de miskraam op een zachte manier bespreekt. Maar een bevriende moeder zei me dat ze de softe benadering juist niet waardeerde. “Maak het niet mooier dan het is. Zeg me maar gewoon dat mijn kind dood is!” En je kunt je voorstellen dat dat niet voor alle moeders geldt…

Kortom, er zijn geen woorden die in alle situaties of voor alle mensen kloppend zijn. Zo is het.

Wat kun je wél doen om op een goede manier over een miskraam te praten?

  • Ervaring helpt. Als je veel gesprekken voert met ouders, merk je wat goed werkt en wat niet. Door er met aandacht steeds van te leren, vind je op een gegeven moment je eigen woorden. En je eigen aanpak. Dat vraagt wel veel focus van je.
  • Om dat proces te versnellen, kun je misschien meekijken en meeluisteren met collega’s hoe zij dat doen? Of bespreek dit eens in teamoverleg of in een gesprek met een collega. Zo leer je van elkaar.

Wil je leren hoe je vrouwen met een miskraam goed begeleidt? Doe dan mee aan de training. Via deze link vind je meer informatie. Je bent heel welkom!

Accreditatiepunten in het KNOV-kwaliteitsregister

Heel praktisch: je krijgt voor deze training in het KNOV-kwaliteitsregister 6 punten. Die punten zijn verdeeld over twee categorieën:

  • 3 punten in categorie A (bij- en nascholing)
  • 3 punten in categorie C (methodisch intercollegiaal overleg).

Je kunt je inschrijven voor de training via deze link. Graag tot kijk!
© Miriam van Kreij – 2016

Schrik je van de titel? Het is zeker niet mijn bedoeling om te provoceren. Wel om helderheid te geven. Het is tijd geworden dat ik me uitspreek over abortus. Over het afbreken van de zwangerschap.

 

Waarom is het tijd dat ik me uitspreek?
  • Omdat ik er geregeld vragen over krijg.
  • Omdat het afbreken zo anders kan voelen dan het onvrijwillig mis zien gaan van je zwangerschap.
  • Omdat er veel vrouwen zijn die allebei hebben meegemaakt.
  • Omdat het een groot taboe is.
  • Omdat het meestal een groot geheim is.
  • En omdat ik een missie heb.
Daarom dus!

 

In dit artikel lees je wat ik zelf vind van abortus. Ik hoor graag wat dit artikel bij je oproept, dus voel je vrij om me te mailen op info@miskraambegeleiding.nl. Ik lees je reactie graag!

 

“Je helpt toch geen vrouwen die ooit een abortus hadden, he.” Die vraag krijg ik zo af en toe. Meestal gesteld door iemand die me daarbij indringend aankijkt. Er is een taboe op abortus. Op het afbreken van je zwangerschap. Er is ook veel oordeel op abortus. Oordeel door veel mensen. Dat maakt dat abortus vaak geheim gehouden wordt. Dat het een verborgen verdriet is. Een geheim verdriet. Nog steeds.

 

Ik heb getwijfeld hoe ik hierover zou schrijven. Of ik het wel moest doen, omdat er ongetwijfeld mensen zijn die er aanstoot aan nemen. En daarna besloot ik dat er zaken belangrijker zijn dan dat mensen het misschien stom vinden dat ik schrijf over abortus.

 

Het is belangrijk dat de ongeboren kinderen plek krijgen. Het is belangrijk dat hun moeders rust vinden in het dragen van de beslissing. Het is belangrijk dat de eventuele andere kinderen in het gezin vrij zijn om hun eigen leven te kunnen leven. Om maar iets te noemen. Het is belangrijk dat elke vrouw weet dat het leven echt lichter wordt, als ze de ervaring van de abortus heelt.

 

Dus ja, ik schrijf erover.

 

Maar hoe dan? Het luistert zo nauw.

 

Ik maak een buiging voor elke vrouw die een abortus had.

 

Geen enkele vrouw zegt: ‘Joepie, ik had een abortus’. Nooit. Het is altijd een beslissing met grote impact. Het nemen van een beslissing, het afbreken van de zwangerschap, maar ook het traject daarna. Het heeft allemaal veel impact.

 

Dat vraagt aandacht en liefde, om de ervaring te verwerken. Om het te integreren in je leven. Om vanuit liefde verder te kunnen met je leven. En soms is daar pas járen later ruimte voor.

 

En daar help ik vrouwen graag bij. Om de ervaring van hun abortus te helen. Om de beslissing te kunnen dragen. Om kracht te halen uit de verbinding met hun ongeboren kind. Zodat hun leven lichter wordt. Zodat ze zich niet langer hoeven te schamen voor dit aspect van hun leven. Zodat ze niet langer bang hoeven te zijn dat het ontdekt wordt. Zodat het geheim minder zwaar wordt. Zodat er meer vrede en rust ontstaat.

 

Dus, of ik vrouwen ook help na een abortus? Ja, met veel liefde. En in alle veiligheid.

Wil je weten wat je zelf kunt doen om je abortus te verwerken?

Vul dan hier je voornaam en je e-mailadres in. Dan krijg je meteen de checklist ‘5 manieren hoe je abortus doorwerkt in je leven en wat je eraan kunt doen’. Natuurlijk ga ik vertrouwelijk om met je gegevens. Vanzelfsprekend.

Natuurlijk kun je je altijd weer afmelden als je genoeg hebt gelezen.

dit veld niet invullen s.v.p.

© Miriam van Kreij – 2016

Jeanine mailde me vorig jaar over haar persoonlijke situatie. En daarna hebben we elkaar er nog een paar keer over gesproken.

Hieronder deelt ze haar verhaal. En ze vindt het goed dat ik haar verhaal ook met jullie deel! (Dat geldt trouwens voor alle verhalen op mijn website. Ik deel alleen maar met toestemming.)

Jeanine, wat is jouw situatie?
“We hebben een heerlijke dochter van 4. Vóór haar heb ik een miskraam gekregen van een tweeling. Onze dochter is geboren na een vruchtbaarheidsbehandeling. Door gezondheidsproblemen durfde ik het na haar geboorte niet meer aan om nog eens in verwachting te raken. Maar ondertussen zaten er nog steeds 4 embryo’s in de vriezer. Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om ze te laten vernietigen of beschikbaar te stellen voor de wetenschap.”

Een jaar geleden las je mijn artikel over wat je kunt doen met de embryo’s in de vriezer. Wat gebeurde er toen je dat artikel las?
“Ik was zo geraakt! Ik wist niet dat we de embryo’s ook zelf konden begraven. Dat dat een optie was! Ik voelde meteen dat dat ritueel bij ons zou passen.
Want we hadden nog best veel verdriet, maar omdat het allemaal zo klinisch is gegaan, zijn we er verstandelijker mee omgegaan dan nodig. Trouwens, onze huisarts wist dit ook niet. Best gek dat dit niet bekend is.”

Wat hebben jullie gedaan?

  • “Ik heb zelf eerst een heel proces doorgemaakt, omdat ik besefte dat ik allereerst afscheid had te nemen van mijn tweede kinderwens.
  • We waren in december bij Wereldlichtjesdag in Leidsche Rijn. Die herdenkingsbijeenkomst heeft ons heel goed gedaan!
  • Daarna waren we er klaar voor om de embryo’s op te halen uit het ziekenhuis. Daar waren ze trouwens ook blij verrast dat we dit proces zo bewust doorlopen. Ze hebben ons er goed in begeleid.
  • Nu wachten we op het juiste moment om ze te begraven op een plek die voor ons waardevol is. We nemen echt de tijd om goed afscheid te nemen van de embryo’s.”

Wat was het resultaat voor jou en voor je gezin?
“Goed. Het heeft me veel rust gebracht. We voelen ons nu compleet als gezin. Dit is het. En het is goed zo. Dat geeft me vrede.”

Jeanine, dank voor het delen van je verhaal! En alle goeds gewenst voor jou en je gezin!

Raakt dit aan jouw situatie? Of wil je juist begeleiding om nóg een zwangerschap aan te durven? Of om af te wegen of je dat aandurft? Ook dan ben je heel welkom. Vul hier je gegevens in, dan bel ik je graag binnenkort om te bespreken wat jij kunt doen. Je bent welkom met alles wat er is.

© Miriam van Kreij – 2016

Een aangrijpend boek: ‘En zwijgen was het antwoord’.
Anneke Avis interviewde ouders die in de periode van 1945 tot 1970 een kindje hebben verloren rondom de geboorte. Soms was het een miskraam, soms een voldragen zwangerschap. Soms heeft het kindje korte tijd geleefd, soms was het in de baarmoeder overleden.

De ouders vertellen hoe ze het verlies van hun baby hebben beleefd. Het beste was het maar om door te gaan alsof er niets was gebeurd, dachten artsen, familie en omgeving. Voor rouw en verdriet was nauwelijks plaats. Nu onvoorstelbaar, destijds heel gewoon.

Uit de verhalen blijkt hoe moeders en vaders deze ingrijpende gebeurtenis hun hele leven met zich meedragen, soms met verstrekkende gevolgen.

Er komen veel ouders aan het woord. Ze vertellen over vaak schrijnende situaties. In die tijd werd bijvoorbeeld gedacht dat je het doodgeboren kindje beter niet kon zien. Dat het verdriet dan beter te dragen was. En toen mochten moeders niet bij de begrafenis van hun kindje zijn, omdat ze na de bevalling verplicht tien dagen bedrust moesten houden. Áls het kindje al begraven mocht worden, de regels van de kerk stonden dat niet altijd toe.

Gelukkig is dat in deze tijd meestal anders. Er is veel meer aandacht voor contact met het overleden kindje. En voor rituelen om dit kindje plek te geven. Plek in het gezin, plek in het leven.

Een moeder vertelt dat de miskraam voor haar en haar man geen gemakkelijk gespreksonderwerp was. Jaren later, zei haar man opeens ‘Als je maar weet dat ik ook verdriet van ons kindje heb gehad.’ Ze zijn intussen 53 jaar getrouwd. Een half jaar geleden heeft hij voor het eerst kunnen huilen om het kindje.

Stil verdriet. Verborgen verdriet. Taboe. Toen nog meer dan nu.

Aangrijpend boek
‘En zwijgen was het antwoord’ is een aangrijpend en tegelijk heel leesbaar boek. Mogelijk vind je er steun of herkenning is, als je zelf een kindje bent verloren. En het boek is ook een aanrader als je je wilt inleven in het gemis en verdriet van de ouders. Kinderen doen ertoe. Hoe lang of kort ze ook geleefd hebben.

Het boek laat ook zien hoe belangrijk het is dat elk kindje plek heeft. Maar hoe doe je dat? Hoe geef je je kind plek? Vind vooral de manier die jou past. Mocht je daar ondersteuning bij willen? Laat het dan gerust weten. Je bent welkom.

© Miriam van Kreij – 2015.

Ongeboren kinderen doen ertoe. Ook de embryo’s die in het ziekenhuis bewaard worden, zijn je kinderen. Op de laag van de ziel in elk geval.

Een verloskundige zei na mijn presentatie in het ziekenhuis: “Nu begrijp ik de moeder ook beter die per se wilde dat het ingevroren embryo nog teruggeplaatst werd.”

Stel dat je om wat voor reden dan ook, niet meer zwanger wilt worden. Bijvoorbeeld omdat hun gezin compleet is of omdat een nieuwe zwangerschap gezondheidsrisico’s heeft voor de moeder. En stel dat er dan nog embryo’s in de vriezer van het ziekenhuis zijn. Wat kunnen ze dan doen met die embryo’s?

Er zijn allerlei opties. Je kunt ze aan een ander stel geven met een kinderwens. Je kunt ze afstaan voor wetenschappelijk onderzoek. Je kunt ze laten vernietigen.

Maar wist je dat je de ingevroren embryo’s waar je niet mee verder gaat, ook mee naar huis kunt nemen? Dan kun je afscheid nemen op een manier die bij jou, bij jullie past. Zo had Sandra laatst een persoonlijke sessie bij mij. Zij gaat haar embryo’s ophalen uit het ziekenhuis en begraven bij het kindje van haar eerdere miskraam. In haar eigen tuin. Een mooi ritueel, voor haar heel passend.

Kortom, ongeboren kinderen doen ertoe. Ook als de zwangerschap maar heel pril was. Ook als ze niet eens in je buik waren. Ook als ze nog in de vriezer van het ziekenhuis zijn… Voel maar welke beslissing jou het meeste rust geeft.

En wil je ondersteuning bij dat besluit? Dan ben je van harte welkom voor een persoonlijke sessie. Dat kan veel duidelijk maken. Dan ontstaat rust. Ook rond deze wezenlijke beslissing. Het is je gegund!

PS: Lees hier wat Jeanine deed met haar embryo’s.

© Miriam van Kreij – 2015.