Verlof bij miskramen: let hierop!
Ook pril verlies doet ertoe
De petitie voor rouwverlof bij miskramen is een geweldig initiatief van Fidessa van Rietschoten en Renée Out. Op dinsdag 9 september bieden ze deze petitie aan aan de 2e kamer, een belangrijke stap!
1 op de 4 mensen maakt een miskraam mee.
- De petitie geeft erkenning dat ook pril verlies ertoe doet.
- Rouwverlof geeft mensen ruimte om te rouwen: vrouwen én hun partners.
- Een wettelijke regeling voorkomt mogelijk lastige discussies op de werkvloer.
De petitie wil niet alleen rouwverlof bij miskramen, maar ook bij andere vormen van pril verlies in de zwangerschap. Dat is super. Daarvoor gebruikt de petitie mijn overzicht met 12 soorten van pril verlies. Door mijn jarenlange ervaring heb ik dat overzicht kunnen ontwikkelen.
In dit artikel ontdek je 6 cruciale aandachtspunten voor een geslaagde wetswijziging.
1. Stel dat je wél wil werken na je miskraam? Mag dat?
Het voorstel in de petitie is dat vrouwen én hun partners 2 weken rouwverlof krijgen als ze een miskraam of ander pril verlies meemaken. Goed idee, natuurlijk.
Maar vanuit mijn expertise zie ik ook gevaren. Risico’s. Valkuilen. Ik noem er nu 2:
- Wat als je op je werk niet wilt vertellen dat je zwanger was? Of dat je een kinderwens hebt? Niet alle organisaties juichen dat toe namelijk. Officieel wel natuurlijk, maar je loopt mogelijk risico op zwangerschapsdiscriminatie.
- Wat doen we voor mensen die liever gaan werken, bijvoorbeeld omdat werk ook afleidt van het verdriet? Word je verplicht om het verlof meteen op te nemen? Of mag je het later inzetten? Bijvoorbeeld één week rouwverlof na het slechte nieuws en de andere week rond de uitgerekende datum? Of kun je de verlofdagen inzetten door halve dagen te gaan werken? Als dat is wat je wil.
Laat er ook aandacht zijn voor deze vragen vanuit de praktijk.
2. Heb je voor je miskraamverlof een medische verklaring nodig?
Even een zeer verwant zijpad: sinds 2019 kunnen ouders hun overleden kindje laten bijschrijven in de gemeentelijke basisadministratie. Als je aan de balie van het gemeentehuis een medische verklaring kunt laten zien, helpt dat, maar zo’n verklaring is niet noodzakelijk. De gemeente is coulant. Terecht. Want ouders komen soms decennia later hun kindje aangeven. De dossiers van het ziekenhuis zijn vernietigd. Of de zwangerschap ging mis voordat een vrouw zich bij een verloskundige had gemeld.
Bij die wetswijziging uit 2019 is er geen financieel gevolg voor de ouders. Ouders krijgen immers geen toeslag als hun overleden kindje is bijgeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Daarom kost die coulance om geen verklaring te eisen, de overheid geen geld.
Bij rouwverlof is er wél een financiële factor. Wie betaalt de dagen verlof?
Om misbruik te voorkomen, wordt er mogelijk wél een medische verklaring gevraagd? Ik weet het niet.
Maar, nog los van ethische overwegingen en privacy-vragen rond zo’n medische verklaring, stel ik graag deze 2 vragen:
- Wat doen we bij heel prille miskramen? Laura: ‘Ik had een positieve zwangerschapstest, was superblij. Maar een dag voordat ik mijn eerste afspraak bij de verloskundige had, ging het mis.’ En hoe telt het als er wél een positieve zwangerschapstest is, maar waarbij er op de echo niks (meer) te zien is?
- Hoe kijken we naar het gevaar dat de werkdruk bij de verloskundigen, gynaecologen en ziekenhuizen nóg verder oploopt? Als deze professionals medische verklaringen moeten maken voor miskraamverlof?
Veel wijsheid gewenst bij het maken van deze zó nodige wetswijziging.
Laten we ervoor zorgen dat het in de praktijk gaat werken.
3. Mag je niet om je miskraam rouwen als je ZZP-er bent?
Het voorstel rond het miskraamverlof is dat je als medewerker 2 weken verlof mag opnemen.
Superfijn voor mensen in loondienst.
Maar hoe zit het met ZZP-ers? Mag je ook om je miskraam rouwen als je ZZP-er bent?
Er zijn 1,6 miljoen ZZP-ers in Nederland, daarvan zit ongeveer een derde in de vruchtbare leeftijd (bron CBS).
Janneke bijvoorbeeld. Ze heeft al 7 jaar een eigen bedrijf als grafisch ontwerper: ‘Ik ben zwanger! Ik duim natuurlijk dat het goed blijft gaan, maar zo niet, gelden die 2 weken rouwverlof dan ook voor mij? Krijg ik dan een vergoeding of zo?’
Geen idee nog, Janneke. Maar het lijkt me fijn als er zorgvuldig naar gekeken wordt.
Laten we hopen dat het miskraamverlof er komt.
Voor álle werkende ouders.
4. Miskraamverlof gaat ook over abortus
De petitie omvat ook rouwverlof na abortus, heel goed.
Want 1 op de 5 vrouwen maakt een abortus mee in haar leven.
De impact van een abortus kan zeker zo groot zijn als de impact van een miskraam.
Maar het valt vaak niet mee om op je werk open te zijn over abortus. De angst voor oordelen is groot, vaak terecht. Terwijl verlof heel welkom kan zijn.
Hoe gaan we dit zorgvuldig regelen? Moet je op je werk vertellen over je abortus? Of komt er een vertrouwelijke route? Hoe dan?
Dezelfde vragen kunnen we trouwens stellen rond verlies in fertiliteitstrajecten. Denk bijvoorbeeld aan embryo’s die niet goed ontdooien of mislukte terugplaatsingen.
Ook in zo’n traject is openheid op het werk zeker niet vanzelfsprekend. Terwijl de impact op je persoonlijke leven enorm kan zijn.
Kortom, laten we kijken hoe het rouwverlof ook rond abortus en verlies in fertiliteitstrajecten zorgvuldig geïmplementeerd kan worden.
Want ook dat prille verlies doet ertoe.
5. Suzannes leidinggevende zei ‘Je bent toch al 2 weken thuis geweest?!’
Suzanne maakte dit voorjaar haar 3e miskraam mee. In overleg met de bedrijfsarts is ze toen 2 weken ziekgemeld.
Suzanne: ‘Mijn leidinggevende pushte daarna dat ik weer kwam werken. Twee weken thuis vond hij wel lang genoeg. Ik ging weer werken, maar uiteindelijk raakte ik overspannen.’
De 2e kamer krijgt op 9 september de petitie over miskraamverlof aangeboden. Hopelijk gaat het verlof vlot geregeld worden. Maar, let op!
Het risico is dat een werkgever zich gaat verschuilen achter het miskraamverlof. Het verlof lijkt een praktisch houvast. Maar daarmee zijn we er echt nog niet.
Bij werkgevers is er nog veel ongemak rond verlies in de zwangerschap. Leidinggevenden zijn vaak handelingsverlegen. Wat kun je zeggen? Wat kun je doen? En wat vooral niet?
Hoe goed ook, dit rouwverlof is niet voldoende.
Als leidinggevende moet je meer doen. Ga het gesprek aan met je medewerker die een miskraam meemaakt. Heb aandacht voor wat nodig is, ook na verloop van tijd. Extra tips voor werkgevers rond miskramen.
6. ‘Ben ik raar dat het bij mij na 2 weken niet over is?’ #miskraamverlof
Hoe goed het voorstel voor 2 weken miskraamverlof ook is, er is een risico. Rouw laat zich niet in een hokje van 2 weken duwen.
Bij alles wat een miskraam oproept op psychosociaal vlak, kan dit verlof ongewild extra belasting geven voor de vrouw en haar partner.
Een reëel risico is de gedachte: ‘Waarom heb ik er nog zo’n last van? De 2 weken verlof zijn nu toch voorbij? Ben ik raar dat het me nog zoveel doet?’
Nee, je bent niet raar. Uit onderzoek (Farren e.a. 2020) blijkt dat een maand na de miskraam 29% van de vrouwen last heeft van PTSS-klachten.
Dus ook ruim na de 2 weken miskraamverlof kan tijd en aandacht nodig zijn voor het verlies.
Dat is thuis nodig, maar vaak ook op het werk.
Laten we daar aandacht voor hebben.
Heb je meer nodig om te herstellen van je miskraam? Kijk hier voor 5 tips.
Het is nooit te laat voor herstel. Veel van mijn klanten gaan na jaren met hun miskraam of abortus aan de slag. Soms zelfs decennia later. Voor alles is een tijd.
En steeds vaker betaalt een werkgever de investering voor gespecialiseerde miskraambegeleiding.
Kijk, daarmee krijg je duurzaam inzetbare en loyale medewerkers!
Tot slot, de petitie voor miskraamverlof is een goed initiatief.
En zorg als werkgever of leidinggevende dat je méér doet. Nu al.
Wil je ideeën? Bel of mail me gerust.
En redacties, neem ook gerust contact op via info@miskraambegeleiding.nl of telefoon 06 244 15 838.
