In dit artikel vind je een praktische tekst over de emotionele verwerking van miskramen. Je bent vrij om deze tekst over te nemen. Doe dat ook vooral! Zet ‘m in de brief die je meegeeft na een slecht-nieuws-echo. Plaats ‘m op je website.

Gerichte informatie helpt de vrouwen en koppels om hun miskraam te verwerken, waardoor ze verder kunnen, thuis en in hun werk. Fijn dat je daaraan wilt bijdragen. Als je cliënten deze handige informatie via jouw verloskundigenpraktijk kunnen vinden, doet dat bovendien jullie relatie goed. Ook belangrijk voor de langere termijn.

Heb je vragen? Of heb je suggesties om de tekst nóg beter te maken? Dan hoor ik het graag! Dank alvast voor je reactie!

En misschien is de KNOV-, NVOG- en BEN-geaccrediteerde nascholing ‘Vrouwen met een miskraam goed begeleiden’ interessant voor je? Of de KNOV-geaccrediteerde opleiding tot miskraamcoach? Je bent welkom!

Dan volgt hier de tekst (en onderaan vind je de Engelse versie!):

Het verlies van je zwangerschap heeft ook emotioneel impact

Veel vrouwen hebben na het verlies van hun prille zwangerschap een moeilijke tijd. Een miskraam heeft vaak meer impact dan ze vooraf kunnen bedenken. Dat geldt voor vrouwen én hun partners.

De miskraam betekent bijvoorbeeld dat je toekomst anders is dan je dacht. Dit verlies maakt plotseling een einde aan alle plannen en fantasieën over dit kind.

Misschien vraag je je af waarom het mis ging. Het kan een troost zijn om te weten dat de zwangerschap meestal vanaf het begin al niet in orde was. Dat de miskraam dus een natuurlijk en logisch gevolg was. Maar naast deze feitelijke verklaring denk je misschien dat je iets had kunnen doen of laten om de miskraam te voorkomen. Hoe invoelbaar ook, schuldgevoelens zijn niet terecht.

Ook goed om te weten: er is geen tijdspad te geven tot het verdriet over is. Ieder beleeft het anders. Ieder doet het anders. Gun jezelf wat jij nodig hebt. De tips hieronder kunnen helpen.

Wat kun je doen om je miskraam goed te verwerken?

  • Neem serieus wat je voelt. Alles mag er zijn: verdriet, gemis, schuldgevoel, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte. Misschien voel je ook berusting of zelfs opluchting. Dat kan. Niks is gek.
  • Praat erover. Misschien met een vriendin, met je partner, met je zus of een buurvrouw. Of met ouders die hetzelfde hebben meegemaakt. Natuurlijk ben je ook welkom bij je verloskundige.
  • Weet dat je partner het verlies hoogstwaarschijnlijk anders beleeft en anders verwerkt dan jij. Dat is normaal. Het is waardevol als jullie erover kunnen praten, met elkaar en met anderen.
  • Doe wat goed voelt voor jou. Op het moment dat het voor jou klopt. Zet een mooi beeldje in je kast. Plant een boom in je tuin. Kies een sieraad als herinnering. Schrijf je ongeboren kind een brief. Brand geregeld een kaarsje. Of doe iets heel anders, maar kies wat bij jou, bij jullie past.
  • Lees erover. Schrijf erover. Op Facebook zijn besloten groepen waar je over je ervaring kunt schrijven, bijvoorbeeld de groep Miskraam Mama’s of de groep De vergeten vader. Overweeg om het boek ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’ in te vullen, de toegankelijke vragen en suggesties helpen je om je ervaringen te verwerken.
  • Vertel je levende kind(eren) erover. Dit zijn bijvoorbeeld mooie prentenboeken om met jonge kinderen te lezen.

En merk je dat je energie niet terugkomt? Of dat je maar blijft piekeren? Zoek dan hulp om het verlies van je kindje in je zwangerschap te verwerken. Dit is geen thema om mee aan te rommelen. Zoek begeleiding die bij jou past.

Op www.miskraambegeleiding.nl vind je gratis praktische hulpmiddelen:

  • 5 tips om te herstellen van je miskraam.
  • Een checklist om te zien of je klachten mogelijk te maken hebben met je miskraam.
  • Tips en een handig stappenplan om je levende kind(eren) te vertellen over de miskraam.
  • Suggesties om het gesprek met je partner op een prettige manier te voeren.
  • En vele ervaringsverhalen van vrouwen met één of meer miskramen.

Merk je dat je meer nodig hebt om met je verlies om te gaan? Neem dit serieus, dit is geen thema om mee aan te rommelen. Een gespecialiseerde coach kan veel voor je betekenen. Via deze link vind je goed opgeleide miskraamcoaches die werken met het 5-stappenprogramma van Miskraambegeleiding Nederland.  Dan weet je zeker dat je op korte termijn goed geholpen wordt. Goed voor jou, goed voor je relatie en goed voor je eventuele volgende zwangerschap.

[Extra regel voor de website van je verloskundigenpraktijk, je fertiliteitskliniek of je ziekenhuis:]
Als verloskundigenpraktijk horen we goede ervaringen van vrouwen die na hun miskraam hulp zochten bij coach X, coach Y en coach Z. Hieronder vind je hun websites, zodat je meteen kunt kijken wie het beste bij jou past.

 

Emotional impact of your pregnancy loss

Many women have a difficult time after the loss of their early pregnancy. A miscarriage often has more impact than they can imagine beforehand. This applies to women and their partners.

For example, the miscarriage means that your future is different than you thought. This loss suddenly ends all plans and fantasies about this child.

You may be wondering why things went wrong. It can be comforting to know that the pregnancy was usually not right from the start. That the miscarriage was a natural and logical consequence. But besides this factual statement, you may think that you could have done something or failed to do something to prevent the miscarriage. However understandable as it may be, feelings of guilt are not justified.

Also good to know: there is no time schedule for grief. Everyone experiences it differently. Everyone manages it differently. Give yourself what you need. The tips below can help.

What can you do to cope with your miscarriage?

  • Take your feelings seriously. Everything is allowed: sadness, loss, guilt, disbelief, anger, a feeling of emptiness. You may also feel resignation or even relief. This is okay. Nothing is strange.
  • Talk about it. Maybe with a friend, with your partner, with your sister or a neighbour. Or with parents who have experienced the same. Of course you are also welcome to see your midwife.
  • Know that your partner will most likely experience and process the loss differently than you. That is normal. It is valuable if you can talk about it, with each other and with others.
  • Do what feels right for you. When it’s right for you. Put a nice figurine on a shelf. Plant a tree in your yard. Choose a piece of jewellery as a reminder. Write your unborn child a letter. Light a candle regularly. Or do something completely different, but choose what suits you, or you as a couple.
  • Read about it. Write about it. There are private groups on Facebook where you can write about your experience.
  • Tell your living children about what happened. These are, for example, beautiful Dutch picture books to read with young children.

And do you notice that your energy level remains low? Or that you keep worrying? Then seek help to process the loss of your child during your pregnancy. This is a theme to take seriously. Find assistance that suits you.

On www.miskraambegeleiding.nl you can find free practical resources in Dutch:

Do you need more to deal with your loss? Take this seriously, this is not a theme to mess around with. A specialised coach can mean a lot to you. Via this link you will find well-trained miscarriage coaches who work with the 5-step program of Miskraambegeleiding Nederland. Then you can be sure that help is underway. Good for you, good for your relationship and good for your next pregnancy.

 

[Extra regel voor de website van je verloskundigenpraktijk, je fertiliteitskliniek of je ziekenhuis:] As a midwifery practice, we hear good experiences from women who sought help from coach X, coach Y and coach Z after their miscarriage. Below you will find their websites, so that you can immediately see who suits you best.

 

© Miriam van Kreij – 2017

Had je ooit een miskraam? Vertel je kinderen erover! Hoe jong of oud ze ook zijn. Hoe lang of kort je miskraam ook geleden is. Hoe pril of vergevorderd je zwangerschap ook was.

Wil je leren hoe je dat doet? Op een manier die goed voelt voor jou en voor je kinderen?

Download dan nu hier gratis ‘Het 5-stappenplan om je kinderen te vertellen over je miskraam’. Dit stappenplan is een heel praktisch hulpmiddel, waardoor je jezelf helpt om het aan je kinderen te vertellen. En daar help je hen weer enorm mee! Hoe jong of oud ze ook zijn.

Natuurlijk kun je je altijd weer afmelden als je genoeg hebt gelezen.

dit veld niet invullen s.v.p.

 

3 redenen waarom je je kinderen beter wel vertelt over je miskraam

Had je ooit een miskraam? En heb je je andere kinderen daarover verteld? Waarom wel of juist niet?

Een paar jaar geleden hield Miskraambegeleiding Nederland een onderzoek onder meer dan 500 vrouwen die ooit een miskraam hadden. Veel van hen hebben ook één of meer levende kinderen. In de enquête kregen ze de vraag:

Heb je je levende kinderen verteld over je miskraam?

  • 50% van de vrouwen heeft haar andere kinderen inderdaad verteld over de miskraam. Waarom? ‘Het hoort bij ons gezin.’ ‘Ik wil uitleggen waarom ik verdrietig ben.’ ‘Ik wil voorleven dat je ook over verdrietige dingen mag praten.’ ‘Het hoort ook bij haar geschiedenis.’ ‘Ik wil dat ze weten dat het vaker voorkomt.’
  • 50% van de vrouwen vertelde haar andere kinderen níet over de miskraam. De meest genoemde redenen: ‘Ze waren nog niet geboren.’ ‘Ze zijn nog zo jong, dat begrijpen ze niet.’ ‘Ik wil ze niet belasten met mijn verdriet.’ Allemaal invoelbaar.Maar, 75% van deze groep wil het wel óóit gaan vertellen. En dan wordt het lastig. Want wanneer vertel je het dan? Wat is het juiste moment? Is dat als ze er expliciet naar vragen? Of als ze een bepaalde leeftijd hebben bereikt? Als je kind 5 is? Of 12? Of later als ze zelf aan kinderen gaan denken? De drempel lijkt steeds hoger te worden om het te vertellen.

Waarom is het belangrijk om je kinderen te vertellen over je miskramen? 3 redenen

  1. Je leeft vóór dat je mag praten over lastige of verdrietige onderwerpen.
    Welk voorbeeld geef je als je je kinderen niet vertelt over zoiets belangrijks in je leven? Wat draag je dan uit? Dat je je moet schamen? Dat je verdrietige of lastige dingen vooral voor jezelf moet houden? Waarschijnlijk wil je ze meegeven, dat ze je ook mogen vertellen over dingen waar ze mee zitten. Leef dat voor. Dus, vertel je kinderen over je miskraam. Daarmee geef je het voorbeeld dat er in jullie gezin ook gepraat mag worden over verdrietige of lastige onderwerpen. (Trouwens, als de miskraam voor jou geen verdrietig maar juist neutraal onderwerp is, vertel er dan ook over.)
  2. Ongeboren kinderen zijn van belang in de kinderrij. De volgorde doet ertoe. Dus als je oudste levende kind geboren is ná een miskraam, is hij niet je eerste. Dat te weten, kan een boel stress schelen. Dan hoeft hij niet op zijn tenen te lopen om zich groter voor te doen dan hij is, bijvoorbeeld…
    De experts bevestigen dit. Een citaat van rouwprofessor Manu Keirse, van de KU Leuven, in het boek Begeleiding van vrouwen met een miskraam: ‘Vertel het niet alleen degenen die oud genoeg zijn om het te begrijpen, maar ook de heel jonge kinderen en zij die later worden geboren.’
  3. Vertellen kan problemen in het leven van je kinderen voorkomen.
    Nu en in de toekomst. Wat blijkt namelijk? Als ouders niet zelf rouwen om het kind dat er heel kort was, dan gaan hun andere kinderen dat in hun plaats doen. Omdat ze onbewust aanvoelen dat het kindje van de miskraam er ook bij hoort. En dat kan zich bij de levende kinderen uiten op allerlei manieren. Een hang naar de dood, bijvoorbeeld. Of juist verdubbelde energie om twee levens tegelijk te willen leven. Soms hebben levende broers en zussen van ongeboren kinderen moeite om succesvol te zijn op school of later in hun werk. Het geeft rust als je vertelt over je miskraam.

Een moeder: ‘Bijzonder wat het heeft gedaan met mijn oudste van 7, toen we haar vertelden dat er vóór haar ook een kindje in mijn buik heeft gezeten. Ze is er zoveel rustiger van geworden. Voorheen kon ze bezig zijn met heftige vragen over leven en dood, nu geniet ze van het leven.’

 

Conclusie: vertel je kinderen over je miskraam

Dus, als ouders mij vragen of ze hun kinderen over de miskraam moeten vertellen, zeg ik altijd: ja. Vertel je kinderen erover. En doe dat gerust vandaag.

Hoe jong of oud je kinderen ook zijn. Hoe lang of kort geleden je miskraam ook was. Hoe pril of vergevorderd je zwangerschap ook was.

 

Goed, maar hóe vertel je je kinderen dan over je miskraam?

Bracha: ‘Ik stond er helemaal niet bij stil dat het belangrijk voor ze kan zijn om te weten van mijn miskraam. Okay, ik wil het mijn kinderen wel vertellen. Maar hoe vertel je zoiets?’

Veel ouders hebben die vraag. Er is een heel praktisch hulpmiddel dat je gratis kunt downloaden: een stappenplan om je kinderen te vertellen over je miskraam. Met deze checklist ben je goed voorbereid om het gesprek met je kinderen aan te gaan. Op een manier die past bij jou en bij je kinderen.

 

Download nu hier de gratis checklist ‘Het 5-stappenplan om je kinderen te vertellen over je miskraam’.

Natuurlijk kun je je altijd weer afmelden als je genoeg hebt gelezen.

dit veld niet invullen s.v.p.

 

© Miriam van Kreij – 2018, update 2022

Had je ooit één of meer miskramen? Of bijvoorbeeld een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een abortus? Of misschien verloor je één kindje van je tweeling?

Voel je er nog van alles bij, en vraag je je af of het normaal is? Of het er gewoon bij hoort? Of misschien wil je ook wel weten of er iets aan te doen is? Vul dan deze checklist in.

Wat geldt voor jou? Kruis aan:

  • Ik heb geen vertrouwen meer in mijn lijf.
  • Ik vind dat ik er nog te veel om huil. Of juist te weinig.
  • Ik voel nog zo vaak dat ik tekortgeschoten ben. Ik voel me daar schuldig over.
  • Mijn partner en ik kunnen er samen niet over praten.
  • Mijn carrière staat on hold. Ik durf geen nieuwe stap te zetten.
  • Ik ben veel angstiger in deze nieuwe zwangerschap. Zelfs extra echo’s stellen me niet echt gerust.
  • Ik voel dat ik er nog iets mee moet doen, maar ik weet niet wat.
  • Ik ben bang dat ik tijdens de zwangerschap iets verkeerds heb gedaan.
  • Ik vind het te beladen om het te vertellen aan mijn andere kind(eren).
  • Ik heb sinds de miskraam veel minder energie voor werk of vrienden.
  • Ik ben bang dat ik een eventuele volgende miskraam niet aankan.
  • Het verdriet is veel aanweziger nu ik een levend kindje heb.
  • Ik vind het vooral erg voor mijn partner of mijn andere kind(eren).
  • Ik werk op de automatische piloot.
  • Ik voel er eigenlijk niks bij, is dat wel normaal?

Heb je één of meer zaken aangekruist?

Weet dan dat het niet zo hoeft te zijn. Het leven kan lichter worden. Zoals één van de vrouwen het na mijn begeleiding verwoordde: ‘Ik kan nu aan mijn ongeboren kind denken, zonder dat steekje van pijn.’

Heb je iets aangekruist? Dan kun je veel baat hebben bij begeleiding. Bij mij of bij iemand anders.

Wil je op korte termijn actie ondernemen om weer vertrouwen te krijgen in jezelf, in je lijf, in je relatie, in de toekomst? Dan ben je heel welkom bij me.

Wil je vrijblijvend overleggen wat ik voor je kan doen? En wil je dan meteen al horen wat je kunt doen om de ervaring van je miskraam te helen? Vraag dan een persoonlijke gesprek aan bij mij of bij een coach die ik heb opgeleid. Je bent welkom, met alles wat er is.

© Miriam van Kreij – 2016